Τι ισχύει στην περίπτωση λήξης μιας συλλογικής σύμβασης με τις νέες ρυθμίσεις του άρθρου 72 του Ν.4331/2015
Πέτρος Γ. Ραπανάκης - Σύμβουλος επιχειρήσεων σε θέματα εργατικής νομοθεσίας & ανθρώπινου δυναμικού, εισηγητής, συγγραφέας
1.Επανήλθε το εξάμηνο ως χρόνος παράτασης ισχύος μιας ΣΣΕ που έληξε ή καταγγέλθηκε
Στο άρθρο 72, παρ. 1, του Ν.4331/2015 ορίζονται τα εξής: «1. Οι κανονιστικοί όροι συλλογικής σύμβασης ή διαιτητικής απόφασης, που έληξε ή καταγγέλθηκε, εξακολουθούν να ισχύουν για ένα εξάμηνο και εφαρμόζονται και στους εργαζόμενους που προσλαμβάνονται στο διάστημα αυτό. Μετά την πάροδο του εξαμήνου, οι υφιστάμενοι όροι εργασίας εξακολουθούν να ισχύουν μέχρις ότου λυθεί ή τροποποιηθεί η ατομική σχέση εργασίας.
Κατά συνέπεια καταργείται η διάταξη του άρθρου 2, παρ.4 , της ΠΥΣ 6/2012 που όριζε σε τρεις (3) μήνες το διάστημα παράτασης ισχύος μιας συλλογικής ρύθμισης (ΣΣΕ , ΔΑ) από τη στιγμή της λήξης ή της καταγγελίας της. Προφανώς επανέρχεται εν προκειμένω το αρχικό πλαίσιο που είχε καθορίσει ο νομοθέτης με το Ν.1876/1990. )Συνεπώς Η περίοδος «χάριτος »μετά την λήξη της σύμβασης επαυξάνεται από τους 6 στους 3 μήνες.
2.Καταργήθηκε το μονομερές δικαίωμα του εργοδότη να προβαίνει σε περικοπή επιδομάτων (πλην των τεσσάρων) με την περιέλευση μιας ΣΣΕ σε μετενέργεια
Με το άρθρο 72, παρ. 1, του Ν.4331/2015, καταργείται η διάταξη του άρθρου 2, παρ.4 , της ΠΥΣ 6/2012 που όριζε ότι « Κανονιστικοί όροι Συλλογικής Σύμβασης που έχει ήδη λήξει ή καταγγελθεί ισχύουν για ένα τρίμηνο από την ισχύ του Ν. 4046/2012. Με την πάροδο του τριμήνου και εφόσον εν τω μεταξύ δεν έχει συναφθεί νέα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, εξακολουθούν να ισχύουν από τους κανονιστικούς αυτούς όρους αποκλειστικώς οι όροι εκείνοι που αφορούν α) τον βασικό μισθό ή το βασικό ημερομίσθιο και β) τα επιδόματα ωρίμανσης, τέκνων, σπουδών και επικινδύνου εργασίας, εφόσον τα επιδόματα αυτά προβλέπονταν στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας που έληξαν ή καταγγέλθηκαν, ενώ παύει αμέσως να ισχύει κάθε άλλο προβλεπόμενο σε αυτές επίδομα. Η προσαρμογή των συμβάσεων στις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου γίνεται χωρίς να απαιτείται προηγούμενη σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων».
Ειδικότερα με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, επανέρχεται σε ισχύ το άρθρο 8, παρ.4 και 5 του Ν.1876/1990 που ορίζει ότι «Οι κανονιστικοί όροι συλλογικής σύμβασης, που έληξε η καταγγέλθηκε, εξακολουθούν να ισχύουν επί ένα εξάμηνο και εφαρμόζονται και στους εργαζόμενους που προσλαμβάνονται στο διάστημα αυτό » γεγονός που σημαίνει ότι με τη λήξη ή την καταγγελία μιας συλλογικής σύμβασης εργασίας και μετά την παρέλευση του εξαμήνου από την καταγγελία ή τη λήξη της ΣΣΕ , ο εργοδότης δεν έχει πλέον το μονομερές δικαίωμα να διατηρήσει το βασικό μισθό και τα τέσσερα επιδόματα (ωρίμανσης, τέκνων, σπουδών και επικινδύνου εργασίας) και να προβεί στην περικοπή στην περικοπή των λοιπών, πλην των τεσσάρων , επιδομάτων. Άρα σε περίπτωση κατά την οποία δεν είναι δυνατή η επίτευξη μιας νέας συλλογικής σύμβασης μετά από προσπάθειες έξι μηνών, η αμοιβή του εργαζόμενου καθώς και οι μη μισθολογικοί όροι όπως αυτοί διατυπώνονται ως όροι στην ατομική σύμβαση εργασίας θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα μέχρι να αντικατασταθούν από όρους που θα καθορίζονται σε μία νέα συλλογική συμφωνία ή σε νέα ή ατομική σύμβαση, δεν μπορεί δηλαδή μονομερώς ( από την πλευρά του εργοδότη) να θιγούν τόσο οι μισθολογικοί όσο και οι θεσμικοί όροι ΣΣΕ ή ΔΑ.
Βεβαίως μετά παρέλευση του χρόνου παράτασης ισχύος ( του εξαμήνου πλέον και όχι του τριμήνου ) οι όροι αμοιβής & εργασίας μιας συλλογικής σύμβασης εξακολουθούν μεν να ισχύουν, πλην όμως, όχι άμεσα και αναγκαστικά, με ισχύ ουσιαστικού νόμου, αλλά ως περιεχόμενο των ατομικών συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων που θα βρίσκονται στην υπηρεσία της εταιρίας τη στιγμή της εκπνοής του εξαμήνου.
Ο εργοδότης, επισημαίνεται ότι μπορεί να αποδεσμευθεί από τους όρους αμοιβής και εργασίας που προβλέπονταν στην καταγγελθείσα ή λήξασα ΣΣΕ όχι όμως στο τρίμηνο αλλά στο εξάμηνο , προτείνοντας ατομικά σε κάθε εργαζόμενο την τροποποίηση του περιεχομένου της ατομικής του σύμβασης εργασίας. Ο εργαζόμενος εν προκειμένω έχει το δικαίωμα να αρνηθεί την τροποποίηση αυτή και να εμμείνει στους όρους της ατομικής του σύμβασης εργασίας .
3.Παράταση ισχύος ΕΓΣΣΕ 2014
Ειδικά για την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ), το διάστημα της υποχρεωτικής παράτασης , μετά τη λήξη ή την καταγγελία της , είχε ήδη καθορισθεί σε έξι (6) μήνες , με βάση το άρθρο 40, του Ν. 4320/2015 (ΦΕΚ 29 Α/19.3.2015). Συγκεκριμένα στην ανωτέρω διάταξη ορίζεται ότι «Στο άρθρο 9 του ν. 1876/1990 προστίθεται παράγραφος 6 ως εξής: «6. Οι κανονιστικοί όροι εθνικής γενικής συλλογικής σύμβασης εργασίας που έληξε ή καταγγέλθηκε, εξακολουθούν να ισχύουν επί ένα εξάμηνο από τη λήξη ή καταγγελία και εφαρμόζονται και στους εργαζόμενους που προσλαμβάνονται στο διάστημα αυτό.»
Επιπρόσθετα, στο άρθρο 72, παρ. 2, του Ν.4331/2015 ορίζονται τα εξής: « Η ισχύς της από 26 Μαρτίου 2014 Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας παρατείνεται από τη λήξη της μέχρι την 30ή Σεπτεμβρίου 2015, εφόσον μέχρι την ημερομηνία αυτή δεν έχει συναφθεί νέα Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας».
Πηγή: e-forologia.gr