Παροχές σε είδος- Όταν τα Μ.Μ.Ε. ανακάλυψαν την Αμερική

Μεγάλος κουρνιαχτός σηκώθηκε τις δυο τελευταίες ημέρες από τα δημοσιεύματα των Μ.Μ.Ε. αναφορικά με τη φορολόγηση των παροχών σε είδος.

Ενημερωτικές ιστοσελίδες, ηλεκτρονικές και έντυπες εφημερίδες, blogs, ειδησιογραφικά πρακτορεία κι άλλα ηλεκτρονικά μέσα, γέμισαν από πηχυαίους τίτλους για τη μεγάλη επιβάρυνση που θα υποστούν όλοι οι μισθωτοί από τη φορολόγηση των παροχών σε είδος! Την ίδια αντιμετώπιση για το εν λόγω θέμα είχαν και οι τηλεοπτικοί σταθμοί μέσω την δελτίων ειδήσεων και των ενημερωτικών εκπομπών τους.

Ο κόμβος TaxHeaven ανέκαθεν στηλίτευε τα κακώς κείμενα στο χώρο μας και η ηλεκτρονική μας γραφίδα ασκούσε, ασκεί και θα ασκεί στο μέλλον δριμεία κριτική όπου απαιτείται. Απ΄ την άλλη, αν υπήρχε ή υπάρξει κάποιο θετικό μέτρο –αυτό δυστυχώς συμβαίνει ελάχιστες φορές–,  το προβάλλουμε δεόντως. Γιατί, αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί, πρέπει να αποδίδουμε πάντα τα του Καίσαρος τω Καίσαρι.  Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα απ΄την αρχή.

Ο νέος Κ.Φ.Ε. (ν. 4172/2013), όπως είναι γνωστό ψηφίστηκε την 23η Ιουλίου 2013 και οι διατάξεις του είχαν εφαρμογή από την 1.1.2014 και μετά. Το επίμαχο άρθρο 13 που αναφέρεται στις παροχές σε είδος υπήρχε εξ αρχής στον ανωτέρω νόμο και δεν υπέστη καμία σοβαρή αλλαγή μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2013. Συνεπώς, το θέμα της φορολόγησης των παροχών σε είδος ήταν ήδη γνωστό από τον Ιούλιο του 2013, τόσο στους βουλευτές που το ψήφισαν, όσο και στους δημοσιογράφους που κάλυπταν το οικονομικό ρεπορτάζ, αλλά και πολύ περισσότερο στους συναδέλφους λογιστές - φοροτεχνικούς που είχαν εκφράσει τις αντιρρήσεις τους και τις απορίες τους για την πρακτική εφαρμογή του μέτρου. Αυτό που αναμέναμε ήταν η κοινοποίηση της ερμηνευτικής εγκυκλίου που θα έδινε ενδεχομένως τις απαραίτητες διευκρινίσεις.

Όλο αυτό το χρονικό διάστημα από την ψήφιση του νόμου μέχρι την κοινοποίηση της ερμηνευτικής εγκυκλίου ΠΟΛ.1219/6.10.2014, η πλειονότητα των βουλευτών και των δημοσιογράφων δεν ασχολήθηκε ενδελεχώς με το θέμα της φορολόγησης των παροχών σε είδος και σιωπούσε ή απλώς αδιαφορούσε. Οι μεν βουλευτές δεν είχαν κάτι να πουν επί του θέματος αφού, όπως είναι γνωστό, οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν τι ψηφίζουν, οι δε δημοσιογράφοι και τα Μ.Μ.Ε. είχαν αναλωθεί σε άλλα θέματα της τρέχουσας επικαιρότητας που είχαν μεγαλύτερη απήχηση.

Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι πολλοί βουλευτές που ψήφισαν τις επίμαχες αυτές διατάξεις, έρχονται τώρα ως όψιμοι τιμητές –συνεπικουρούμενοι από μεγάλη μερίδα δημοσιογράφων–, να στηλιτεύσουν τη δήθεν βάναυση φορολόγηση των μισθωτών αναφορικά με το θέμα της φορολόγησης των παροχών σε είδος. Αίσθηση προκάλεσε επίσης και η στάση μεγάλης μερίδας δημοσιογράφων οι οποίοι «ανακάλυψαν» μόλις προχθές το θέμα της φορολόγησης των παροχών σε είδος, παρομοιάζοντας μάλιστα την απόφαση του υπ. Οικ. με νέο ΕΝ.Φ.Ι.Α. ή νέο χαράτσι και τις διευκρινίσεις που αναγκάστηκε να δώσει ο υφ. Οικ. κος Μαυραγάνης -λόγω της διαστρέβλωσης της πραγματικότητας εκ μέρους των Μ.Μ.Ε.-, ως αναδίπλωση του υπουργείου Οικονομικών. Δηλαδή, ενώ όλο αυτό το διάστημα των τετρακοσίων και ημερών από την ψήφιση του νόμου μέχρι την κοινοποίηση της εγκυκλίου οι ανωτέρω τηρούσαν σιγήν ιχθύος, ξαφνικά από προχθές έγιναν λαλίστατοι και συνάμα επικριτικοί.

Αναφορικά με τη στάση των βουλευτών και την όψιμη επικριτική τους διάθεση σχετικά μ' αυτή τη διάταξη του νόμου, να τονίσουμε ότι  για την ψήφιση των νόμων στην Ελλάδα ευθύνονται αποκλειστικά οι ίδιοι. Άρα οι βουλευτές οι οποίοι ψήφισαν αυτή ή άλλες διατάξεις φέρουν την ευθύνη της ψήφου τους. Είναι γνωστό τοις πάσι ότι οι βουλευτές κυρίως των κυβερνητικών σχημάτων ανέκαθεν ψήφιζαν -πλην ελαχίστων περιπτώσεων- με μοναδικό κριτήριο την κομματική πειθαρχία η οποία θα τους εξασφάλιζε και τη θέση στα αναπαυτικά βουλευτικά έδρανα. Συνεπώς, ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι κατεβαίνει προς ψήφιση ένα νομοσχέδιο που στη σύλληψή του γενικότερα είναι λανθασμένο ή εντελώς απαράδεκτο, αυτοί που πρέπει να προβούν στην ενδελεχή μελέτη του, να προτείνουν αλλαγές ή ακόμη να το καταψηφίσουν είναι αποκλειστικά οι βουλευτές μας. Οπότε, ας μην ψάχνουμε εξιλαστήρια θύματα για να αποσυμπιέσουμε την έκρυθμη κατάσταση που υφίσταται ο τόπος από τη λαίλαπα της μνημονιακής πολιτικής που έχει ενσκήψει τα τελευταία χρόνια. Ο βουλευτής που έχει μέσα του υψηλό αίσθημα ευθύνης θα μελετήσει, θα κρίνει, θα ψάξει προτού ψηφίσει. Αν εκ των υστέρων -αφού ψηφίσει- αρχίσει να κάνει κυβιστήσεις για να διασκεδάσει τις εντυπώσεις και να κερδίσει πάλι ψήφους, τότε καλύτερα να παραιτηθεί και να πάει σπίτι του.

Με λύπη διαπιστώσαμε ότι στα παράθυρα των τηλεοπτικών εκπομπών και στο διαδίκτυο γενικότερα δεν αναδείχθηκε το θέμα στη σωστή και αντικειμενική διάστασή του. Όπως ήδη αναφέραμε, αν θες να είσαι αντικειμενικός πρέπει να λαμβάνεις υπόψη σου όλα τα γεγονότα και να παρουσιάσεις τα πράγματα στην αληθινή τους διάσταση.

Οι γνώστες της φορολογίας εισοδήματος γνωρίζουν ότι, από τη θέσπιση του παλαιού Κ.Φ.Ε. (ν.2238/1994), ίσχυε η φορολόγηση των παροχών σε είδος και μάλιστα με τον ν. 3296/2004 προστέθηκε μία ακόμη σειρά από παροχές που ενέπιπταν σε φορoλόγηση1. Στη συνέχεια, με τον ν. 3842/2010 υπήχθη σε φορολογία και το εισόδημα από τη χρήση αυτοκινήτων που δίδονταν σε στελέχη, κ.λπ. Συνεπώς, όλα τα παραπάνω δεν ήταν καινοφανή στο φορολογικό μας σύστημα και αποτελούσαν αντικείμενο φορολογίας για πολλά έτη. Μάλιστα, όλα αυτά τα χρόνια, αυτοί που επιβαρύνονταν με επιπλέον φορολόγηση λόγω των παροχών σε είδος ήταν κυρίως υψηλόμισθοι, υψηλόβαθμα στελέχη, διευθυντές, κ.λπ., που εκ των πραγμάτων είχαν και μεγαλύτερη φοροδοτική ικανότητα, χωρίς φυσικά να συνεπάγεται ότι πρέπει να τους κάνουμε αφαίμαξη εξ αυτού και μόνο του λόγου.

Με τον νέο Κ.Φ.Ε. (ν. 4172/2013) υπήρξαν φυσικά κάποιες αλλαγές όσον αφορά στο αντικείμενο της φορολόγησης των παροχών (π.χ. φορολόγηση παροχών σε είδος εφόσον η συνολική αξία των παροχών υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος, παροχές με τη μορφή δανείου, κ.λπ.).

Μετά λοιπόν την κοινοποίηση της απόφασης ΠΟΛ.1219/6.10.2014, λες και άνοιξε ο ασκός του Αιόλου και όλοι ανακάλυψαν ξαφνικά τη φορολόγηση των παροχών σε είδος! Όλο αυτό όμως φαντάζει πολύ υποκριτικό κι εκεί έγκειται η δική μας ένσταση.

Από πλευράς ουσίας τώρα, το περιεχόμενο της εγκυκλίου δεν πρέπει να μας ξενίζει καθώς αποτελεί μία ακόμη ερμηνευτική εγκύκλιο ενός νόμου, μέσω της οποίας επιφορτίζεται ακόμη περισσότερο η ήδη επιβαρυμένη εργασία των λογιστηρίων όλης της χώρας. Δηλαδή, για όλους εμάς που ασχολούμαστε με το επάγγελμα του λογιστή-φοροτεχνικού δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο, αφού τέτοιες αποφάσεις έχουμε συνηθίσει να διαβάζουμε. Δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία φορά που ερχόμαστε αντιμέτωποι με τέτοιες ερμηνευτικές αποφάσεις. Χαρακτηριστικά, να σημειώσουμε πως είναι σίγουρο ότι στην περίπτωση των εταιρικών συνδέσεων κινητής τηλεφωνίας θα απαιτηθούν αρκετές εργατοώρες για το διαχωρισμό των κλήσεων που αφορούν στην επιχειρηματική δραστηριότητα από τις κλήσεις που αφορούν σε προσωπικούς σκοπούς των εργαζομένων.

Αναφορικά με το ζήτημα της φορολόγησης των παροχών σε είδος, η ουσία είναι ότι δεν αφορά τη μεγάλη μάζα των μισθωτών, αλλά μια μερίδα αυτών. Παρόλο όμως που αυτό το κομμάτι είναι σχετικά μικρό σε σχέση με το συνολικό όγκο των μισθωτών, το μέτρο της φορολόγησης των παροχών σε είδος -όπως άλλωστε ίσχυε και με το παλαιό καθεστώς-, δεν παύει να είναι επαχθές ακόμη και γι' αυτούς τους μισθωτούς που λαμβάνουν τέτοιες παροχές.

Εν κατακλείδι, αυτό που θέλουμε να επισημάνουμε μέσα από τη σημερινή μας παρέμβαση είναι ότι σε κάθε περίπτωση πρέπει ασκούμε την κριτική μας βάσει επιχειρημάτων και όχι με τοποθετήσεις που γίνονται στα πλαίσια του εντυπωσιασμού, όπως πολύ συχνά αρέσκονται να κάνουν οι δημοσιογράφοι και τα Μ.Μ.Ε.

Σαφώς και είμαστε πλήρως αντίθετοι με όσα μέτρα απομυζούν τον φορολογούμενο πολίτη, οδηγούν σε αφανισμό τους μικρούς επαγγελματίες, ενισχύουν την ηλεκτρονική γραφειοκρατία και την άσκοπη ταλαιπωρία χιλιάδων συναδέλφων, κ.λπ.. Όμως, δεν ταιριάζει στην ιδιοσυγκρασία μας και στη γενικότερη φιλοσοφία μας να εμφανιζόμαστε ως όψιμοι τιμητές των πάντων για θέματα που υπάρχουν στο προσκήνιο πάρα πολύ καιρό και έπρεπε να αναδειχθούν από την πλειονότητα των Μ.Μ.Ε.

Γνωρίζουμε πολύ καλά τους κανόνες της έγκυρης και έγκαιρης ενημέρωσης -αφού αυτή υπηρετούμε τόσα χρόνια- και δεν θα πέσουμε ποτέ στην παγίδα ή στην εύκολη λύση του κιτρινισμού ή του λαϊκισμού. Η παραπληροφόρηση και η ανάδειξη θεμάτων από μία μερίδα δημοσιογράφων με σκοπό την χειραγώγηση του κοινού και τη δημιουργία εντυπώσεων είναι ένα διαχρονικό φαινόμενο το οποίο δεν πρόκειται να εκλείψει. Ο αναγνώστης πρέπει να είναι υποψιασμένος ώστε να μην παρασύρεται εύκολα από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα που δημιουργούν δημοσιογραφικές πρακτικές τέτοιου τύπου.

Από την πλευρά μας θα συνεχίζουμε να στηλιτεύουμε τα κακώς κείμενα και θα ασκούμε όχι στείρα κριτική αλλά κριτική που μέσω του προβληματισμού, των παρατηρήσεων ή της ανάδειξης θεμάτων, θα έχει ως στόχο τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας μας και την εκλογίκευση των φορολογικών βαρών ή της υφιστάμενης νομοθεσίας.

___________

[1] Βάσει του προγενέστερου νόμου 2238/1994 υπήγοντο σε φορολόγηση οι ακόλουθες παροχές:
α) η αξία των αγαθών που αντιπροσωπεύουν οι χορηγούμενες «δωροεπιταγές»,
β) η αξία των χορηγούμενων διατακτικών για την αγορά αγαθών από συμβεβλημένα καταστήματα, με την εξαίρεση των διατακτικών τροφής για εργαζόμενους μέχρι ποσού έξι (6) ευρώ ανά διατακτική,
γ)το ποσό του καταβαλλόμενου ενοικίου, καθώς και του τεκμαρτού ενοικίου όπως αυτό προσδιορίζεται με βάση το άρθρο 23 του Κ.Φ.Ε., για παροχή κατοικίας,
δ) το καταβαλλόμενο ποσό για οικιακό προσωπικό,
ε) τα επιδόματα θέσεως και ευθύνης.

Πηγή: Taxheaven