Στοιχεία - σοκ: Πάνω από 9 χρόνια αναμονή στα δικαστήρια για μια υπόθεση ΦΠΑ - Η μη απονομή Δικαιοσύνης βλάπτει σοβαρά την επιχειρηματικότητα

Oύτε ένα, ούτε δύο ... Συνολικά 9,3 χρόνια χρειάζεται να περιμένει κατά μέσον όρο μία επιχείρηση στα ελληνικά δικαστήρια για μία υπόθεση ΦΠΑ, ενώ στις 30 Ιουνίου 2014 ξεπερνούσαν τις 400.000 οι εκκρεμείς υποθέσεις στα διοικητικά δικαστήρια.

Πρόκειται για στοιχεία από τη μελέτη του ΣΕΒ για την «Επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης», την οποία παρέδωσε χθες ο πρόεδρος του Συνδέσμου Θεόδωρος Φέσσας στον υπουργό Δικαιοσύνης Χαράλαμπο Αθανασίου.

Με την έκθεση αυτή, τα βασικά συμπεράσματα της οποίας είχαν παρουσιαστεί τον Σεπτέμβριο, ο ΣΕΒ καταθέτει 92 συγκεκριμένες και ιεραρχημένες δράσεις, καθώς και ένα ολοκληρωμένο οδικό χάρτη μεταρρυθμίσεων σε όλα τα κρίσιμα πεδία, όπως η εξωδικαστική επίλυση διαφορών, η βελτίωση της δικαστικής διοίκησης και της αποτελεσματικότητας των δικαστικών υπηρεσιών, καθώς και η καλύτερη λειτουργία του κράτους.

5 ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ
Σύμφωνα με τη μελέτη, για όλες τις κατηγορίες φορολογικών υποθέσεων ο μέσος χρόνος καθυστέρησης υπολογίζεται στα πέντε χρόνια, με το ρεκόρ αναμονής να κατέχουν οι υποθέσεις ΦΠΑ με 9,3 χρόνια και να ακολουθούν οι υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος με 3,1 χρόνια. Σε περίπτωση δικαστικής προσφυγής για φορολογική διαφορά η επιβάρυνση των επιχειρήσεων κυμαίνεται από 7%, στις υποθέσεις εκείνες που η επιχείρηση καταβάλλει το βεβαιωμένο ποσό και γίνει αποδεκτή η προσφυγή της, ως 52% επί της συνολικής αμφισβητούμενης διαφοράς αν η επιχείρηση δεν καταβάλλει το βεβαιωμένο ποσό και το δικαστήριο απορρίψει την προσφυγή.

ΥΨΗΛΟ ΚΟΣΤΟΣ
Πολύ υψηλό είναι το κόστος από τη διοικητική επίλυση διαφορών στις δημόσιες συμβάσεις και τα δημόσια έργα. Το μέσο κόστος που προκύπτει από την καθυστέρηση στην ανάθεση των δημοσίων διαγωνισμών αντιστοιχεί σε περίπου 40.000 ευρώ για κάθε 1 εκατομμύριο ευρώ προϋπολογισμού δημόσιου διαγωνισμού.

Οι αριθμοί αυτό έχουν προκύψει από έρευνα σε δείγμα 66 διαγωνισμών συνολικού προϋπολογισμού 174,613 εκατ. ευρώ με αποδέκτες συμβουλευτικές υπηρεσίες και από επτά διαγωνισμούς για κατασκευαστικά έργα, ύψους 271,115 εκατ. ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στις περιπτώσεις δημοσίων αναθέσεων του κατασκευαστικού κλάδου ο μέσος χρόνος καθυστέρησης από τη στιγμή της πρώτης ένστασης ως την ημερομηνία εκδίκασης της προσφυγής φθάνει περίπου στα τρία χρόνια.

Σε δείγμα 25 έργων, συνολικού προϋπολογισμού 2,9 δισ. ευρώ που βρίσκονταν σε εκτέλεση, ενώ εκδηλώθηκε η ένσταση, η επιβάρυνση από τις καθυστερήσεις υπολογίζεται σε 660,430 εκατ. ευρώ.

Για τις πτωχεύσεις υπολογίζεται ότι η επίσπευσή τους κατά 2-3 χρόνια από τα 10 ή τα 11,3 χρόνια που διαρκεί η ολοκλήρωση της διαδικασίας κατά μέσον όρον μπορεί να επιφέρει όφελος από 15% ως 30%.Όσο για τα αίτια αυτής της κατάστασης η μελέτη επιρρίπτει ευθύνες στο Δημόσιο, το οποίο αφενός καλλιεργεί νοοτροπία εύκολης προσφυγής - γίνεται ιδιαίτερη αναφορά σε σχετικά χαμηλό κόστος χρήσης των ένδικων μέσων και αφετέρου, στις υποθέσεις που αφορούν το ίδιο, εξαντλεί όλα τα ένδικα μέσα. Ακόμα, στο δαιδαλώδες, συχνά αντιφατικό και συνεχώς μεταβαλλόμενο θεσμικό πλαίσιο, στις ελλιπείς υποδομές και στα ανεπαρκή συστήματα υποστήριξης, στην έλλειψη προσωπικού και εξειδικευμένων δικαστών, καθώς και στην απουσία ολοκληρωμένου μηχανισμού μεταρρύθμισης.

ΜΕΤΡΑ
Οι δράσεις που προτείνει η έκθεση αφορούν σε μέτρα για την: Eνίσχυση των προδικαστικών ή και εξωδικαστικών διαδικασιών και της εναλλακτικής επίλυσης διαφορών, ώστε να μειωθεί ο ρυθμός εισροής υποθέσεων στο δικαστικό σύστημα.

ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ
Ειδικότερα προτείνει θεσμούς όπως η Διαιτησία, η Δικαστική Μεσολάβηση και η Διαμεσολάβηση, καθώς και η σύσταση και ενεργοποίηση επιτροπών επίλυσης διοικητικών αμφισβητήσεων.

Δικαστική Διοίκηση και αποτελεσματικότητα για την ταχύτερη ολοκλήρωση των υποθέσεων. Προτείνονται παρεμβάσεις σε πέντε επίπεδα: Mείωση του όγκου των υποθέσεων μέσω της ομαδοποίησης και της εκκαθάρισης ομοειδών υποθέσεων, ενδυνάμωση των δικαστηρίων με αποτελεσματικότερη διαχείριση πόρων, προσαρμογή της γεωγραφικής οργάνωσης και στελέχωσης, βελτίωση της διοίκησης στα δικαστήρια με την εισαγωγή του θεσμού του «διοικητικού διευθυντή», εφαρμογή ευέλικτου συστήματος διαχείρισης υποθέσεων, απλοποίηση και αξιολόγηση δικαστηρίων σε σχέση με την ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης.

ΕΝΔΙΚΑ ΜΕΣΑ
Καλύτερη λειτουργία του κράτους, προκειμένου μέσω της βελτίωσης του θεσμικού πλαισίου και της ποιότητας των διοικητικών αποφάσεων να μειώνεται ο αριθμός των υποθέσεων που εισρέουν στο σύστημα.

Στο σημείο αυτό η μελέτη υπογραμμίζει ότι πολλές φορές το δημόσιο εξαντλεί τα ένδικα μέσα που έχει στη διάθεσή του και συνιστά συνετή χρήση των μέσων αυτών από τη διοίκηση με κριτήρια κόστους - οφέλους.

Προτείνει μέτρα για τη βελτίωση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος με την εισαγωγή αρχών και πρακτικών καλής νομοθέτησης, υλοποίηση ολοκληρωμένου προγράμματος κωδικοποίησης και απλοποίηση, με προτεραιότητα στους βασικούς κώδικες, που έχουν επίπτωση στην επιχειρηματικότητα. Επίσης ζητά τη σύσταση ανεξάρτητου μηχανισμού αξιολόγησης των επιπτώσεων της νομοθεσίας.

Προϋπόθεση για την υλοποίηση της στρατηγικής είναι η δημιουργία ειδικού μηχανισμού μεταρρύθμισης σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο, η επεξεργασία επιχειρησιακού σχεδίου δράσης και η υιοθέτηση οδικού χάρτη εφαρμογής.

Πηγή: Ημερησία