«Κληρώνει» για τα 2,4 δισ. των αποθεματικών

Εκπρόσωποι εργαζομένων και εργοδοτών στα Δ.Σ. των Ταμείων έχουν τις μεγαλύτερες ενστάσεις στην πρόταση της κυβέρνησης να «βάλουν πλάτη». Γιατί προβληματίζει τις διοικήσεις η τροπολογία που κατατέθηκε. Ποια είναι η περιουσία των ασφαλιστικών φορέων.

Κρίσιμη θεωρείται η τρέχουσα εβδομάδα για την ρευστότητα του δημοσίου καθώς οι διοικήσεις των ασφαλιστικών ταμείων αναμένεται να επανεξετάσουν το ενδεχόμενο τοποθέτησης των ρευστών διαθεσίμων των ταμείων σε κρατικά ρέπος, μετά και την τροπολογία που κατατέθηκε την Παρασκευή στη Βουλή.

Στο «στόχαστρο» της κυβέρνησης έχουν μπει τα 2,4 δισ. ευρώ που βρίσκονται τοποθετημένα σε καταθετικούς τραπεζικούς λογαριασμούς, ενώ ανάσες ρευστότητας αναμένεται να δώσουν και τα 600 εκατ. ευρώ από τα συνολικά 3,7 δισ. ευρώ του ασφαλιστικού κουμπαρά ΑΚΑΓΕ.

Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία, σε κινητές αξίες είναι τοποθετημένα 15,5 δισ. ευρώ. Από αυτά, 2,4 δισ. ευρώ βρίσκονται σε ρευστά διαθέσιμα και βάσει της τροπολογίας είναι δυνατόν να μεταφερθούν στην Τράπεζα της Ελλάδος και να μετατραπούν σε ρέπος, προκειμένου να εξασφαλιστεί η πολυπόθητη ρευστότητα του δημοσίου.

Η τροπολογία με την οποία το δημόσιο θα επιδιώξει να πείσει τις διοικήσεις των ταμείων να συναινέσουν στη μεταφορά μέρους των διαθεσίμων στην ΤτΕ ΕΛΛ -1,07% δεν έγινε δεκτή με ιδιαίτερη ικανοποίηση από τους κοινωνικούς εταίρους που συμμετέχουν στα Διοικητικά Συμβούλια των ταμείων, καθώς η αξίωση αποζημίωσης από το δημόσιο δεν τους διασφαλίζει από πιθανές απώλειες εσόδων.

Οι περισσότεροι διοικητές των ταμείων, είτε είναι διορισμένοι από την προηγούμενη κυβέρνηση, είτε από τη νέα, δεν έχουν ιδιαίτερες ενστάσεις για την τοποθέτηση. Αντίθετα, οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, των εργοδοτών και των συνταξιούχων στα διοικητικά συμβούλια των ταμείων αντιδρούν, θεωρώντας αφενός ότι τα ρευστά διαθέσιμα πρέπει να είναι διαθέσιμα ανά πάσα στιγμή για να καλύπτουν έκτακτες ταμιακές ανάγκες, αφετέρου ότι το κράτος δεν έχει επιδείξει στο παρελθόν την καλύτερη συμπεριφορά με τα αποθεματικά των ασφαλιστικών οργανισμών.

Επί σειρά ετών το κράτος χρησιμοποίησε συστηματικά τα αποθεματικά του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, για σκοπούς άλλους από κοινωνικοασφαλιστικούς, καθιστώντας τους ασφαλιστικούς οργανισμούς «δανειστές» και μόνο του δημόσιου χρέους, αποφεύγοντας να τους θωρακίσειμε το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο για την προστασία τους.

Αποτέλεσμα, η περιουσία να απομειώνεται και να μην επαρκεί για την εξασφάλιση συντάξεων και παροχών σε συνθήκες οικονομικής κρίσης. Στην πράξη, οι εκπρόσωποι των ασφαλισμένων στα ΔΣ των ταμείων φοβούνται την μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων του Δημοσίου, έγκαιρα, ή στο ακέραιο, με αποτέλεσμα τα διαθέσιμα να γίνουν για μια ακόμη φορά... δανεικά και αγύριστα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, πλέον και μετά το PSI, στο Κοινό Κεφάλαιο της ΤτΕ ΕΛΛ -1,07%, είναι τοποθετημένα αποκλειστικά από τα ασφαλιστικά ταμεία, περίπου 5,3 δισ. ευρώ, άλλα 2,6 δισ. ευρώ είναι επενδεδυμένα σε ομόλογα, εκτός Κοινού Κεφαλαίου, ενώ 1,5 δισ. ευρώ βρίσκονται σε μετοχές.

Στο σύνολο της περιουσίας πρέπει να προστεθούν τα 3,7 δισ. ευρώ του ΑΚΑΓΕ. Από αυτά, τα 3,1 δισ. ευρώ είναι επίσης τοποθετημένα στο Κοινό Κεφάλαιο, ενώ 600 εκατ. ευρώ βρίσκονται σε λογαριασμούς διαχείρισης της TτΕ και αποτελούν το "μαξιλάρι ασφάλειας" που χρηματοδοτεί έκτακτες ανάγκες κύριων και επικουρικών ταμείων. Υπάρχει βέβαια και η κυριολεκτικά ακίνητη... ακίνητη περιουσία των ταμείων, που σε αντικειμενικές αξίες αποτιμάται σε περίπου 800 εκατ. ευρώ.
Νέο πλήγμα για τις τράπεζες

Αλλά και σύμφωνα με την αγορά, η τροπολογία της Παρασκευής θα επιφέρει πλήγμα στη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος καθώς τα ταμειακά διαθέσιμα των ασφαλιστικών οργανισμών που σήμερα είναι κατατεθειμένα σε προθεσμιακές καταθέσεις θα επενδύονται σε έντοκα γραμμάτια με σύμφωνα επαναλώλησης/επαναγοράς.

Θεωρητικά, τα Ταμεία θα μπορούσαν να μεταφέρουν σε λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης στην Τράπεζα Ελλάδος μέρος από τα 2,4 δισ. ευρώ που έχουν αυτή τη στιγμή σε διάφορες εμπορικές τράπεζες. Πρακτικά η κυβέρνηση θα χρησιμοποιήσει σταδιακά μέρος των παραπάνω ταμειακών διαθεσίμων καθώς η ΕΚΤ κρατάει κοντό το λουρί της άντλησης ρευστότητας από τον ELA δίνοντας ένα μαξιλάρι της τάξης των 2 με 3 δισ. ευρώ στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα.

Η μετακύληση των ταμειακών διαθεσίμων από τις τράπεζες στο Δημόσιο επιβαρύνει το τραπεζικό σύστημα με το αλμυρό κόστος χρηματοδότησης από τον ELA, ενώ διατηρεί συνθήκες επιτεινόμενης ασφυξίας για την αγορά.

Η αξίωση αποζημίωσης που δίνει στα ταμεία η τροπολογία καλύπτει τις διοικήσεις των ταμείων για τον κίνδυνο πιστωτικού γεγονότος σε περίπτωση σύμβασης sell/buy/back.

Πηγή: euro2day.gr