fbpx
Skip to main content

Άρθρο – Δικαιούχοι επιδόματος εορτών

1. Δικαιούχοι επιδόματος εορτών

Ως γνωστόν, το ζήτημα των επιδομάτων εορτών καλύπτεται από την Κ.Υ.Α.1904/1981. Σύμφωνα με αυτή την Υπουργική Απόφαση, επίδομα εορτών δικαιούνται όλοι οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, εφόσον υπάρχει εξαρτημένη σχέση εργασίας με τον εργοδότη τους.

Εξαρτημένη σχέση υπάρχει όταν η εργασία ασκείται κάτω από τις οδηγίες και τον έλεγχο του εργοδότη, ο οποίος καθορίζει τον τόπο, τον χρόνο και την έκταση της παροχής, μέσα στα συμβατικά ή νόμιμα όρια, κατά τρόπο δεσμευτικό για τον μισθωτό, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να υπακούει και ακολουθεί τις οδηγίες του εργοδότη. Η εκτίμηση όλων των ανωτέρω περιστάσεων διενεργείται τελικά από το δικαστήριο και δεν επηρεάζεται από τον νομικό χαρακτήρα που έδωσαν στη σχέση εργασίας τα συμβαλλόμενα μέρη, ούτε από τον τρόπο προσδιορισμού ή καταβολής της αμοιβής του εργαζομένου, ούτε από άλλα δευτερεύοντα στοιχεία, όπως η έκδοση δελτίων παροχής υπηρεσιών ή η ασφάλιση στο ΙΚΑ (ΑΠ 1059/2013).

Οπότε, δικαιούνται Δώρο Πάσχα όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από το:

  •     εάν εργάζονται με καθεστώς ολικής ή μερικής απασχόλησης,
  •     εάν έχουν σύμβαση ορισμένου ή αορίστου χρόνου,
  •     εάν εργάζονται εκ περιτροπής,
  •     εάν εργάζονται με μπλοκάκι ή κάποια άλλη σύμβαση,
  •     εάν παρέχουν εργασία με άκυρη σύμβαση,
  •     χρονικό διάστημα για το οποίο παρέχουν την εργασία τους.

Δικαιούνται επίδομα εορτών και τα μέλη της Κοιν.Σ.Επ. (Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης), όταν είναι και εργαζόμενοι σ’ αυτήν (έγγραφο Υπ. Εργ. 17848/1382/4.6.2014), καθώς και τα πρόσωπα διεύθυνσης και εμπιστοσύνης (Α.Π.178/08), ήτοι διευθυντές και λοιπά στελέχη επιχειρήσεων που πληρούν τις ανωτέρω προϋποθέσεις.

Δεν δικαιούνται επιδόματος εορτών Πάσχα:

  • από 1/1/2013 οι λειτουργοί, υπάλληλοι και μισθωτοί του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ., και Ο.Τ.Α. (άρθρο πρώτο, Υποπαρ. Γ1 του Ν.4093/12),
  • από 1/1/2013 τα μόνιμα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και αντίστοιχους της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού και Λιμενικού Σώματος, καταργούνται από 1.1.2013 (άρθρο πρώτο, Υποπαρ. Γ1 του Ν.4093/12)
  • οι πρακτικώς ασκούμενοι,
  • οι εργαζόμενοι που έχουν προσληφθεί από αλλοδαπές επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες στην Ελλάδα και εργάζεται σύμφωνα με αλλοδαπό δίκαιο, όταν το αλλοδαπό αυτό δίκαιο δεν προβλέπει δώρο.

Οι οικοδόμοι δε λαμβάνουν το επίδομα εορτών από τον εργοδότη τους (έστω και αν αυτός δεν τήρησε τις υποχρεώσεις προς το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ), αλλά από τον Ειδικό Λογαριασμό του ΙΚΑ.

Δεν επιτρέπεται η παραίτηση του εργαζόμενου από το επίδομα εορτών.

2. Χρόνος και τρόπος καταβολής Δώρου Πάσχα και εισφορών

Το επίδομα εορτών Πάσχα, που σε καμιά περίπτωση δεν επιτρέπεται να καταβληθεί σε είδος, αλλά σε χρήμα μόνο, καταβάλλεται την Μεγάλη Τετάρτη. Ο εργοδότης όμως μπορεί να παρακρατήσει μέχρι την 30ή Απριλίου το ποσό που αναλογεί στο επίδομα, χωρίς να μπορεί να το καταβάλει αργότερα από τις ημερομηνίες αυτές. (Υ.Α.19040/1981, άρθρο 10, § 1)

Η, δε, προθεσμία καταβολής των εισφορών επί του επιδόματος Πάσχα από όλους τους υπόχρεους λήγει την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Ιουνίου.

3. Τρόπος υπολογισμού Δώρου Πάσχα

Για τον υπολογισμό του Δώρου δεν ενδιαφέρει ο χαρακτηρισμός του εργαζόμενου ως υπαλλήλου ή μισθωτού, αλλά ο τρόπος αμοιβής του. Το Δώρο Πάσχα υπολογίζεται βάσει των πράγματι καταβαλλομένων μισθών ή ημερομισθίων την 15η ημέρα πριν από το Πάσχα (ή σε περίπτωσης παραίτησης ή απόλυσης, την ημερομηνία λύσεως της εργασιακής σχέσεως).

α) Το επίδομα εορτών Πάσχα είναι ίσο:

  •     με μισό μηνιαίο μισθό για τους αμειβόμενους με μισθό και
  •     με 15 ημερομίσθια για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο και

καταβάλλεται στο ακέραιο εφ' όσον η σχέση εργασία των μισθωτών με τον υπόχρεο εργοδότη διήρκεσε ολόκληρη τη χρονική περίοδο από 1ης Ιανουαρίου μέχρι 30 Απριλίου κάθε χρόνου. (Υ.Α.19040/1981, άρθρο 1, παρ. 1-2)

β) Οι εργαζόμενοι που αμείβονται κατά μονάδα εργασίας ή με ποσοστά ή με άλλο σύστημα κυμαινόμενων αποδοχών ή με ωρομίσθιο, λαμβάνουν Δώρο  βάσει του μέσου όρου των μηναίων αποδοχών ή του μέσου ημερομισθίου των αμοιβών, τις οποίες λαμβάνει κάθε μισθωτός. Ειδικότερα, ο μέσος όρος ή το μέσο ημερομίσθιο βρίσκεται με την διαίρεση του συνόλου των αμοιβών αυτών, με τον συνολικό αριθμό των ημερολογιακών ημερών που περιλαμβάνονται στο χρονικό διάστημα 1/1-30/4 κατά τις οποίες ο μισθωτός εργάσθηκε ή πάντως διατήρησε αξίωση για τις αποδοχές του.

γ) Οι μισθωτοί που απασχολούνται με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου ή για εκτέλεση ορισμένου έργου, και οι εποχιακά απασχολούμενοι δικαιούνται σαν επίδομα εορτών Πάσχα, δύο (2) ημερομίσθια για κάθε δεκατρία (13) ημερομίσθια που πραγματοποίησαν μέσα στην χρονική περίοδο 1/1-30/4, ή ανάλογο κλάσμα για τα κάτω από δεκατρία (13) ημερομίσθια που πραγματοποιήθηκαν αντίστοιχα. Για τον αμειβόμενο με μισθό, ως «ημερομίσθιο» νοείται το 1/25 του μισθού.

Επίδομα εορτών Πάσχα = 2 x Ημερομίσθια x Μέρες Εργασίας/13

 

δ) Ο μερικώς απασχολούμενος σε καθημερινή βάση, δηλαδή σε περίπτωση εργαζόμενου που απασχολείται καθημερινά λιγότερες ώρες σε σχέση με την πλήρη απασχόληση, δικαιούται επίδομα εορτών όσα ημερομίσθια ή εικοστά πέμπτα του μισθού δικαιούται και ο πλήρως απασχολούμενος, βάσει όμως των μειωμένων ανάλογα με το χρόνο απασχόλησής του αποδοχών.

ε) Σε περίπτωση, όμως, μερικής απασχόλησης σε μη καθημερινή βάση, δηλαδή εκ περιτροπής εργασίας (πλήρους ωραρίου) ή όχι (μειωμένου ωραρίου), ο μισθωτός λαμβάνει Δώρο κατά τον ίδιο τρόπο με τον εργαζόμενο ορισμένου χρόνου της ανωτέρω περίπτωσης γ΄. Για την εφαρμογή του τύπου, ως «ημέρες εργασίας» νοούνται οι ημέρες πραγματικής εργασίας και όχι οι ημερολογιακές, δηλαδή οι 25 μέρες και όχι οι 30 ανά μήνα. Ως «ημερομίσθιο» νοείται το 1/25 του μισθού εάν πρόκειται για αμειβόμενο με μισθό ή η ημερήσια αμοιβή του εάν πρόκειται για αμειβόμενο με ημερομίσθιο.

Σημειωτέον ότι το άρθρο 4, παρ. 3 της Υ.Α.19040, σύμφωνα με το οποίο «οι μισθωτοί που έχουν εργασθεί με το σύστημα εργασίας εκ περιτροπής, δικαιούνται τα επιδόματα εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα που αναλογούν στις ημέρες κατά τις οποίες λόγω του συστήματος αυτού δεν προσέφεραν τις υπηρεσίες τους, στο μισό», έχει ισχύ μόνο στην περίπτωση που ο εργαζόμενος έχει αμειφθεί για αυτές τις ημέρες μη εργασίας.

στ) Σε περίπτωση μερικής απασχόλησης, κατά την οποία η εργασία δεν παρέχεται πάντα σε σταθερές ώρες με συνέπεια να κυμαίνονται οι ημερήσιες αποδοχές, ο υπολογισμός του επιδόματος εορτών γίνεται με βάση το μέσο όρο των αποδοχών κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 4, παρ. 1 της Υ.Α.19040/1981 (ανωτέρω περ. β).

ζ) Σε περίπτωση μετατροπής της σύμβασης από πλήρους σε μερικής απασχόλησης, το Δώρο Πάσχα υπολογίζεται, για το μεν διάστημα πλήρους απασχόλησης, βάσει των αποδοχών πλήρους απασχόλησης που λάμβανε ο εργαζόμενος κατά την τελευταία μέρα της σύμβασης αυτής, για το δε διάστημα μερικής απασχόλησης, βάσει των αποδοχών μερικής απασχόλησης την 15η μέρα πριν το Πάσχα. Δεν προτείνεται όμως ο ίδιος χειρισμός σε αντίστροφη περίπτωση (δηλ. μετατροπή μερικής σε πλήρη απασχόληση).

η) Επιχειρήσεις οι οποίες εξαιτίας οικονομικών δυσχερειών είχαν αργήσει από 1η Ιανουαρίου μέχρι 30 Απριλίου, μπορούν να καταβάλουν επιδόματα εορτών Πάσχα μειωμένα:

  •     στο μισό, αν είχαν αργήσει συνέχεια και ολοκληρωτικά για χρόνο μεγαλύτερο από ένα μήνα όχι όμως και από δύο και
  •     στα 2/3 αυτού, εάν είχαν αργήσει συνέχεια και ολοκληρωτικά για χρόνο μεγαλύτερο από δύο μήνες.

Οι ανωτέρω διατάξεις δεν εφαρμόζονται στο προσωπικό των ανωτέρω επιχειρήσεων, το οποίο εξακολούθησε να παρέχει τις υπηρεσίες του παρά την αργία της επιχειρήσεως, ούτε στο προσωπικό των επιχειρήσεων που λειτουργούν εποχιακά. (Υ.Α.19040/1981, άρθρο 8)

θ) Αυτοί που βρίσκονται σε κατάσταση διαθεσιμότητας, δικαιούνται για το χρόνο της καταστάσεώς τους αυτής το μισό Δώρο Πάσχα που αναλογεί στο χρόνο αυτό. (Υ.Α.19040/1981, άρθρο 4, παρ. 2)

ι) Οι μισθωτοί που διατελούσαν ή διατελούν σε κατάσταση ασθενείας δικαιούνται από τον εργοδότη τους σαν επίδομα εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα, ποσά ανάλογα με την διάρκεια της εργασιακής τους σχέσεως, μέσα στις χρονικές περιόδους που αναφέρονται στην παρ. 2 του άρθρου 1 της Υ.Α.19040/1981, αφού αφαιρεθούν οι ημέρες ασθενείας για τις οποίες έλαβαν επίδομα ασθενείας.

Αυτοί, συμπληρωματικά, δικαιούνται από τον οικείο ασφαλιστικό οργανισμό τα δώρα που προβλέπονται από τις οικείες αποφάσεις «περί χορηγήσεως δώρων για τις εορτές των Χριστουγέννων και Πάσχα στους συνταξιούχους και επιδοτούμενους λόγω ασθενείας ασφαλισμένους» εφ' όσον με τις προϋποθέσεις που αναφέρονται σε αυτές δικαιούνται επίδομα ασθενείας (Υ.Α.19040/1981, άρθρο 2, παρ. 5). Σε περίπτωση, όμως, που δεν υπήρξε επιδότηση από τον αντίστοιχο ασφαλιστικό φορέα, οι ημέρες ασθένειας συμμετέχουν κανονικά στον υπολογισμό του επιδόματος εορτών Πάσχα και Χριστουγέννων.

Τα παραπάνω δεν ισχύουν στην περίπτωση της κύησης και του τοκετού, διότι το άρθρο 1, παρ. 4 της Υ.Α.19040/1981 προβλέπει ότι «συνυπολογίζεται ο χρόνος της υποχρεωτικής αποχής από την εργασία των γυναικών προ και μετά από τον τοκετό». Το χρονικό διάστημα, δηλαδή, κατά το οποίο απουσιάζει η εργαζόμενη πριν και μετά τον τοκετό, θα συμμετέχει πάντα στον υπολογισμό του επιδόματος εορτών, ανεξάρτητα από το εάν έλαβε κατά το ίδιο διάστημα επίδομα ασθένειας από τον αντίστοιχο ασφαλιστικό οργανισμό.

ια) Ο εργαζόμενος δικαιούται αναλογία επιδόματος εορτών σε περίπτωση στράτευσης για το διάστημα που εργάστηκε πριν την ημερομηνία στράτευσης. Θα αφαιρεθούν δηλαδή από τον υπολογισμό οι ημερολογιακές ημέρες από την έναρξη της θητείας έως την 30/4. Όταν απολυθεί, δικαιούται αναλογία επιδόματος εορτών από την ημερομηνία που ανέλαβε εργασία έως την 30/4.

ιβ) Στο χρόνο διάρκειας της εργασιακής σχέσεως για τον προσδιορισμό του Δώρου Πάσχα, δεν υπολογίζονται οι ημέρες, κατά τις οποίες ο μισθωτός αν και δεν λύθηκε η εργασιακή του σχέση, απέχει από την εργασία του αδικαιολόγητα ή λόγω άδειας χωρίς αποδοχές. (Υ.Α. 19040/1981, άρθρο 1, παρ. 4)

 

Ημέρες οι οποίες δεν αφαιρούνται από το χρόνο εργασιακής σχέσης Ημέρες οι οποίες αφαιρούνται από το χρόνο εργασιακής σχέσης
Ασθένειας για την οποία δεν καταβλήθηκε επίδομα ασθένειας από ασφαλιστικό οργανισμό Ασθένειας για την οποία καταβλήθηκε επίδομα ασθένειας από ασφαλιστικό οργανισμό
Απουσίας μαθητών – σπουδαστών λόγω συμμετοχής στις εξετάσεις Αναστολής εργ. σχέσης λόγω νεκρής περιόδου εποχιακών επιχειρήσεων
Οι ημέρες των επίσημων αργιών, εθιμικών καθώς και εκείνων που έχει καθιερώσει η επιχείρηση με ή χωρίς κανονισμό. Άδειας άνευ αποδοχών
Επίσχεσης εργασίας Απεργίας ή στάσης εργασίας
Κυριακές Γονικής άδειας ως άδεια άνευ αποδοχών
Σε περίπτωση στράτευσης ή στρατιωτικής άσκησης κατά τα οριζόμενα στην Υ.Α. 19040/1981, άρθρο 2, παρ. 4 Σε περίπτωση στράτευσης ή στρατιωτικής άσκησης εκτός από τα οριζόμενα στην Υ.Α.19040/1981, άρθρο 2, παρ. 4
Υπερημερίας του εργοδότη Εργασίας εκτός των νόμιμων ορίων του 5μερου ή του 6μερου
Υποχρεωτικής αργίας Αδικαιολόγητης απουσίας
Το χρονικό διάστημα της υποχρεωτικής αποχής από την εργασία των γυναικών πριν και μετά τον τοκετό , καθώς και ο επιπλέον χρόνος άδειας από την πιθανολογούμενη ημερομηνία γέννησης. Οι ημέρες της ειδικής άδειας μητρότητας (6 μηνών ή μέρος αυτών) που η μητέρα επιδοτείται από τον ΟΑΕΔ.
Οι ημέρες αποχής από την εργασία λόγω ανυπαίτιου κωλύματος. Αφαιρούνται οι ημέρες ασθένειας που οι μισθωτοί έχουν υπερβεί τα όρια της βραχείας διάρκειας.
Οι ημέρες άδειας λουτροθεραπείας και αεροθεραπείας που δικαιούνται οι ανάπηροι πολέμου (άρθρο 53 ΑΝ 1324/1949 ) με πλήρεις αποδοχές και οι οποίες είναι πέρα από εκείνες της κανονικής άδειας (ΑΝ 539/1945 ). Επίσης, οι αντίστοιχες άδειες που χορηγούνται έπειτα από γνωμάτευση των υγειονομικών επιτροπών του ΙΚΑ, οι οποίες εξομοιώνονται με ασθένεια και ο εργοδότης συμμετέχει στο σύνολο ή μέρος του ημερομισθίου και δεν επιδοτείται ο μισθωτός. Αφαιρούνται οι ημέρες απεργίας, στάσεων εργασίας, οι άδειες σπουδαστών, οι γονικές άδειες, καθώς και οι συνδικαλιστικές άδειες, εφόσον όλες αυτές είναι άνευ αποδοχών. Επειδή οι στάσεις εργασίας είναι ώρες αποχής από την εργασία, αυτές πρέπει να αθροιστούν και στη συνέχεια να διαιρεθούν με τις ώρες της ημερήσιας απασχόλησής των για να προσδιοριστούν οι ημέρες της αποχής.
Οι ημέρες των αδειών μετ’ αποδοχών (κανονική, γάμου, εκλογών κ.λπ.).  


Βάση υπολογισμού οι τακτικές αποδοχές την 15η ημέρα πριν το Πάσχα

Το Δώρο Πάσχα υπολογίζεται επί των πραγματικών καταβαλλόμενων μισθών ή ημερομισθίων την 15η ημέρα πριν το Πάσχα, δηλαδή των τακτικών αποδοχών του εργαζόμενου. Τακτικές αποδοχές για τον υπολογισμό των επιδομάτων εορτών θεωρούνται ο μισθός ή το ημερομίσθιο, καθώς και κάθε άλλη παροχή (είτε σε χρήμα είτε σε είδος, όπως τροφή, κατοικία κλπ.) εφ' όσον καταβάλλεται από τον εργοδότη σαν συμβατικό ή νόμιμο αντάλλαγμα της παρεχόμενης από τον μισθωτό εργασίας, τακτικά κάθε μήνα, ή κατ' επανάληψη, περιοδικά, κατά ορισμένα χρονικά διαστήματα του χρόνου.

Σε περίπτωση που μετά την καταβολή του δώρου αυξηθούν οι αποδοχές του εργαζόμενου με αναδρομική ισχύ (πριν την 15η ημέρα πριν το Πάσχα) λόγω κατάρτισης νέας ΣΣΕ, ΔΑ κλπ., ο εργαζόμενος πρέπει να λάβει τη διαφορά μεταξύ του καταβληθέντος και του οφειλόμενου ποσού βάσει των νέων αυξημένων αποδοχών του.

Θεωρούνται τακτικές αποδοχές και προσαυξάνουν το επίδομα εορτών:

α) Η προσαύξηση της νομίμου και τακτικής εργασίας κατά τις Κυριακές ή αργίες και τις νυκτερινές ώρες, εφόσον δίδεται στον μισθωτό σταθερά και μόνιμα σαν τακτικό αντάλλαγμα για τη παροχή εργασίας, κατά τις ανωτέρω ημέρες και ώρες, τακτικά κάθε μήνα ή κατ' επανάληψη περιοδικά κατά ορισμένα διαστήματα του χρόνου.

β) Η αμοιβή (ωρομίσθια και προσαυξήσεις) για τακτική απασχόληση υπερεργασιακή και υπερωριακή απασχόληση.

γ) Το τακτικώς καταβαλλόμενο επίδομα ισολογισμού.

δ) Το επίδομα παραγωγής-πριμ συμμετέχει, εάν αυτό καταβάλλεται τακτικά ως συμβατικό αντάλλαγμα.

ε) Τα οδοιπορικά, εφόσον η αμοιβή δεν εξαρτάται από την πραγματοποίηση των μετακινήσεων και ο μισθωτός δεν υπόκειται σε απόδοση λογαριασμού (Α.Π.121/82, ΔΕΝ 2013 σελ. 450)

στ) Η τακτική παροχή για τη μετάβαση στον τόπο εργασίας και η καταβαλλόμενη σε όσους δεν απουσιάζουν αυθαίρετα. (Πολ. Πρωτ. Πειραιά 2085/76, ΔΕΝ 1976 σελ. 1053)

ζ) Το τακτικά καταβαλλόμενο ποσό προς αντιμετώπιση των εξόδων μισθωτού που απασχολείται σε απομακρυσμένη περιοχή. (Μ. Πρ. Αθηνών 3992/76, ΔΕΝ 2013 σελ. 450)

η) Η αποζημίωση εκτός έδρας, εφόσον καταβάλλεται τακτικά κάθε μήνα  και όχι για συγκεκριμένες μόνο διανυκτερεύσεις εκτός έδρας. (ΔΕΝ 2013 σελ. 450)

θ) Κάθε τακτική παροχή χρήμα ή σε είδος, π.χ. τροφή, κατοικία κλπ. (Υ.Α.19040/1981, άρθρο 3, παρ. 2)

ι) Η ιδιωτική ασφάλιση του μισθωτού από τον εργοδότη.

(Α.Π.665/2000 ΔΕΝ 2000 σελ. 1525, Εφ. Θεσ. 426/09 ΔΕΝ 2011 σελ. 211)

Δε θεωρούνται τακτικές αποδοχές του εργαζόμενου οι παροχές που χορηγούνται ως μέσο εκτέλεσης ή καλύτερη διεξαγωγή της σύμβασης, ούτε οι παροχές που εξυπηρετούν τις λειτουργικές ανάγκες της επιχείρησης, έστω και αν ο μισθωτός ωφελείται από αυτές.

 

Προσαύξηση μηνιαίων τακτικών αποδοχών λόγω επιδόματος άδειας

Σύμφωνα με το άρθρο 3, § 2 της Υ.Α.19040, στις τακτικές αποδοχές περιλαμβάνεται το επίδομα αδείας. Αυτό συνεπάγεται πως τα επιδόματα εορτών είναι προσαυξημένα κατά 0,5/12 = 0,04166 [(0,5 είναι το επίδομα αδείας (μισός μισθός) και 12 οι μήνες του έτους στους οποίους επιμερίζεται το επίδομα]. Ο συγκεκριμένος συντελεστής χρησιμοποιείται και για τους εργαζόμενους που αμείβονται με ημερομίσθιο, αφού δικαιούνται επίδομα άδειας ίσο με 13 ημερομίσθια. Δεδομένου ότι τα ημερομίσθια του έτους είναι κατά μέσο όρο 312 (26x12), η προσαύξηση είναι επίσης 4,1666% (13/312) εάν γίνει ο επιμερισμός του επιδόματος στο ημερομίσθιο.

 

Υπολογισμός Δώρου εργαζομένων πλήρους απασχόλησης, σε περίπτωση μη απασχόλησης ολόκληρο το διάστημα 1/1-30/4

Οι εργαζόμενοι των οποίων η σχέση εργασίας τους με τον υπόχρεο στην καταβολή του επιδόματος Πάσχα, εργοδότη, δεν διήρκεσε ολόκληρο το χρονικό διάστημα 1/1-30/4, δικαιούνται σαν επίδομα εορτών Πάσχα, ποσό ίσο με 1/15 του μισού μηνιαίου μισθού ή ένα ημερομίσθιο, ανάλογα με τον συμφωνημένο τρόπο αμοιβής, για κάθε 8 ημερολογιακές ημέρες διαρκείας της εργασιακής σχέσεως τους. Για χρονικό διάστημα μικρότερο του 8ημέρου, δικαιούνται ανάλογο κλάσμα. (Υ.Α.19040/1981, άρθρο 1, παρ. 3).

Επισημαίνεται λοιπόν ότι, η αναλογία των επιδομάτων εορτών υπολογίζεται βάσει των ημερολογιακών ημερών που διαρκεί η εργασιακή σχέση (δηλ. 30 μέρες ανά μήνα) και όχι βάσει των πραγματικών ημερών εργασίας (δηλ. 25 μέρες ανά μήνα), τόσο για τους αμειβόμενους με μισθό όσο και για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο.

 
Αμειβόμενοι με μισθό = 1/15 x Μισθος/2 x Μέρες εργ. σχέσης/8

 
Αμειβόμενοι με ημερομίσθιο = 1 x Ημερομίσθιο x Μέρες εργ. σχέσης/8

 

Εργασία Κυριακή, αργία και νύχτα

Σύμφωνα με το άρθρο 3, παρ. 2 της ΚΥΑ 19040/1981, συμμετέχει στη διαμόρφωση των μηνιαίων τακτικών αποδοχών η προσαύξηση της νομίμου και τακτικής εργασίας κατά τις Κυριακές ή αργίες και τις νυκτερινές ώρες, εφ' όσον δίδεται στον μισθωτό σταθερά και μόνιμα σαν τακτικό αντάλλαγμα για τη παροχή εργασίας, κατά τις ανωτέρω ημέρες και ώρες, τακτικά κάθε μήνα ή κατ' επανάληψη περιοδικά κατά ορισμένα διαστήματα του χρόνου.

Σημειωτέον ότι συμμετέχουν στον υπολογισμό του επιδόματος εορτών οι προσαυξήσεις για τακτική απασχόληση τις Κυριακές. Δεν υπολογίζεται και το ημερομίσθιο ή το 1/25 του μισθού - αμοιβή της Κυριακής που παίρνει ο μισθωτός έστω και τακτικά, όταν για την εργασία της Κυριακής δεν του χορηγείται αναπληρωματική ανάπαυση κατ' άλλη μέρα της εβδομάδας, διότι το ποσό αυτό αποτελεί αποζημίωση και όχι αποδοχές. (ΑΠ 1995/84, ΑΠ 1568/99)

 

Υπερωρία και υπερεργασία

Σύμφωνα με το άρθρο 3, παρ. 2 της ΚΥΑ 19040/1981, η αμοιβή της υπερωρίας και της υπερεργασίας (ωρομίσθια + προσαύξηση) υπολογίζεται βάσει ποσού ίσου με τον μέσο όρο των αμοιβών τούτων, τις οποίες έλαβε κάθε μισθωτός κατά τη χρονική περίοδο 1/5-31/12.

 

Περιορισμός στο ύψος του επιδόματος εορτών

Το Δώρο Πάσχα δύναται να περιορισθεί στο 50πλάσιο του γενικού κατωτάτου ορίου ημερομισθίου, δηλαδή 1.309 ευρώ (26,18 x 50) για τους εργαζόμενους άνω των 25 και 1.141,50 (22,83 x 50) για αυτούς κάτω των 25. Τα ποσά αυτά μειώνονται ανάλογα για απασχόληση μικρότερη της περιόδου 1/5-31/12. Ο ανωτέρω περιορισμός δεν μπορεί να έχει εφαρμογή στις περιπτώσεις στις οποίες τα επιδόματα Πάσχα και Χριστουγέννων (δώρα) κατεβάλλοντο μέχρι τώρα, είτε από συμβατική υποχρέωση ή συνήθεια είτε από υποχρεωτικό κανόνα δικαίου, με βάση υψηλότερα ποσά αποδοχών, ή αν, από την οικεία συλλογική σύμβαση εργασίας ή απόφαση διαιτησίας ή άλλη διάταξη, προκύπτει κατά τον υπολογισμό του Δώρου, μισθός ή ημερομίσθιο υψηλότερο. (Υ.Α.19040/1981, άρθρο 10, παρ. 2-3)

Εξάλλου, το συνολικό ποσό του επιδόματος εορτών Πάσχα καθώς και του επιδόματος Χριστουγέννων, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπερβαίνει τον ένα ή μισό μισθό, αντίστοιχα, για τους αμειβόμενους με μηνιαίο μισθό και τα 25 ή 15 ημερομίσθια, αντίστοιχα, για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο, όπως προσδιορίζεται παραπάνω. (Υ.Α.19040/1981, άρθρο 6)

 

Λοιπές περιπτώσεις δικαιούχων Δώρου Πάσχα

Επίδομα εορτών Πάσχα δικαιούνται, με ειδικό τρόπο υπολογισμού στις περισσότερες περιπτώσεις, και οι εξής:

-  Οι Νομικοί Σύμβουλοι και Δικηγόροι των πάσης φύσεως νομικών προσώπων, επιχειρήσεων, και εκμεταλλεύσεων που αμείβονται με μισθό.

- Οι μισθωτοί των γεωργοκτηνοτροφικών επιχειρήσεων, (βουστασίων, λαχανοκήπων, ανθοκήπων, πτηνοτροφείων και λοιπών) εφ' όσον οι σχέσεις τους διέπονται από συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή άλλες πράξεις, από αυτές που αναφέρονται στο άρθρο 7 της Υ.Α.19040/1981 ή υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ.

- Το προσωπικό των γεωργοκτηνοτροφικών εργοστασίων, που ασκούνται από το Δημόσιο, τις Ανώνυμες Εταιρείες, τις Συνεταιριστικές Οργανώσεις και λοιπά Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου, ανεξάρτητα από την υπαγωγή τους στην ασφάλιση του ΙΚΑ ή από τον καθορισμό των αποδοχών τους με συλλογικές συμβάσεις και λοιπές πράξεις.  (Υ.Α.19040/1981, άρθρο 2, παρ. 1-3)

- Οι σερβιτόροι και βοηθοί που αμείβονται με ποσοστά και εργάζονται στα εστιατόρια, ζυθεστιατόρια, οινομαγειρεία, ταβέρνες, κοσμικά κέντρα διασκεδάσεως, καφενεία, καφεζαχαροπλαστεία, αναψυκτήρια, ζαχαροπλαστεία, γαλακτοπωλεία, εξοχικά κέντρα κα συναφή καταστήματα.

- Το προσωπικο της Διεθνούς Εταιρείας Κλιναμαξών

- Το προσωπικό των Κουρείων και Κομμωτηρίων, που αμείβεται με ποσοστά μόνο

- Το προσωπικό που αμείβεται με ποσοστά και εργάζεται στις επιχειρήσεις λουτρών καθαριότητος, ιαματικών και θαλασσίων

- Το προσωπικό των στιλβωτηρίων

- Οι μισθωτοί που απασχολούνται στην επεξεργασία και συσκευασία σταφίδας, στην συσκευασία και κοπή σταφυλιών, καθώς και στην συσκευασία εσπεριδοειδών και φρούτων

- Οι υφαλοχρωματιστές, ναυπηγοξυλουργοί, ματσακονιστές και λεβητοκαθαριστές ατμοπλοίων

- Οι θυρωροί πολυκατοικιών και μεγάρων

- Οι ταξιθέτες

- Οι οδηγοί επιβατηγών αυτοκινήτων (ταξί και αγοραία)

- Οι ξεναγοί

- Το προσωπικό που απασχολείται για την εξυπηρέτηση του οίκου του εργοδότου (οικιακοί βοηθοί, θαλαμηπόλοι, παιδαγωγοί, κηπουροί, μάγειροι κλπ.)

 

Εξαιρέσεις από το Δώρο Πάσχα

Οι διατάξεις της Υ.Α.19040/1981 δεν έχουν εφαρμογή στις κατωτέρω περιπτώσεις:

α) Στους εργάτες των λοιπών, εκτός από τις γεωργικές ή κτηνοτροφικές εργασίες που αναφέρονται στο άρθρο 2.

β) Στους εργαζομένους κατ' οίκον σε κωμοπόλεις (δήμους ή κοινότητες) πληθυσμού κάτω από έξι χιλιάδες (6.000) κατοίκους.

γ) Στους μισθωτούς που αμείβονται με ποσοστά, εκτός από τις εξαιρέσεις που αναφέρονται ανωτέρω.

δ) Στους φορτοεκφορτωτές λιμένων και ξηράς, που διέπονται από την νομοθεσία που τους αφορά. (Υ.Α.19040/1981, άρθρο 11)

 

Νομολογία

  • Οι διατάξεις της ΥΑ19040/1981 σχετικά με τα επιδόματα εορτών προϋποθέτουν εξαρτημένη σχέση εργασίας. Δεν εφαρμόζονται για συμβάσεις ναυτικής εργασίας. (ΑΠ 1158/95)
  • Δικαιούνται επίδομα εορτών οι πολλαπλώς απασχολούμενοι από όλους τους εργοδότες, με την προϋπόθεση ύπαρξης εξαρτημένης σχέσης εργασίας.
  • Ο μισθωτός δικαιούται επίδομα εορτών και σε περίπτωση υπερημερίας του εργοδότη. (Εφ. Αθηνών 3662/89 – ΔΕΝ 1990 σελ. 304)
  • Σε περίπτωση μεταβίβασης της επιχείρησης, ο νέος εργοδότης υποχρεούται να καταβάλει το οφειλόμενο από τον προηγούμενο εργοδότη επίδομα εορτών. (Α.Π.469/92 – ΔΕΝ 1992 σελ. 1290)
  • Η αναλογία δώρου συμμετέχει στις τακτικές αποδοχές βάσει των οποίων θα υπολογιστεί η αποζημίωση σε περίπτωση απόλυσης. Επίσης, στον απολυόμενο οφείλεται και το ανάλογο δώρο. (Α.Π. 885/07)
  • Η αξία της τροφής που οφείλεται στο προσωπικό των εστιατορίων συμμετέχει στον υπολογισμό του επιδόματος εορτών. Επίσης, εάν ο νόμος ορίζει ότι το αντίτιμο της τροφής δεν αποτελεί αποδοχές, το αντίτιμο αυτό δεν υπολογίζεται στο δώρο. (Α.Π.228/87 – ΔΕΝ 1988 σελ. 19, Εφ. Αθηνών 1438/83 – ΔΕΝ 1983 σελ. 653)
  • Παραγραφή: Η αξίωση του μισθωτού επί των επιδομάτων εορτών παραγράφεται μετά το πέρας της 5ετίας για τους εργαζόμενους με εξαρτημένη σχέση στον ιδιωτικό τομέα. (Α.Κ., άρθρο 250-251, παρ. 17)
  • Επιτρέπεται ο συμψηφισμός των επιδομάτων εορτών με τις υψηλότερες των νομίμων αποδοχές, εφόσον υπάρχει συμφωνία εργαζόμενου – εργοδότη. Η απαγόρευση συμψηφισμού του άρθρου 8 του Ν.4321/63 ισχύει μόνο για τους οικοδόμους.
  • Το πέραν του νομίμου ορίου επίδομα εορτών, εφόσον χορηγείται κατά πάγιο και σταθερό τρόπο, αποτελεί μισθό υποκείμενο σε εισφορές επιμεριζόμενο σε όλη τη διάρκεια της απασχόλησης. (ΣτΕ2011/90)
  • Γενικά, τα επιδόματα εορτών (ως τακτικές αποδοχές) λαμβάνονται υπόψη στο φόρο εισοδήματος, στο ΦΜΥ, στις ασφαλιστικές εισφορές και στις αποζημιώσεις.

Ασφαλιστικές εισφορές επί του Δώρου Πάσχα

Σύμφωνα με το άρθρο 9 της υπουργικής απόφασης 19040/1981, το Δώρο Πάσχα υπόκειται, όπως και οι τακτικές αποδοχές, σε όλες τις κρατήσεις και εισφορές που προβλέπονται για τους οικείους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς και λοιπούς Οργανισμούς ή Λογαριασμούς Κοινωνικής Πολιτικής. Δεν ισχύουν πλέον, όμως, τα αναφερόμενα στο άρθρο αυτό περί προθεσμίας καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών των δώρων εορτών.

Το συγκεκριμένο ζήτημα καλύπτεται πλέον από το άρθρο 26, παρ. 3 του Α.Ν.1846/1951, το οποίο μετά την τελευταία τροποποίησή του από το άρθρο 13 του Ν.2972/2001 προβλέπει ότι:

«Η προθεσμία καταβολής των εισφορών επί των επιδομάτων εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα από όλους τους υπόχρεους λήγει την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου και Ιουνίου αντιστοίχως.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας δύναται να ανακαθορίζεται η προθεσμία καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών, τα πρόσθετα τέλη, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα με την εφαρμογή της παρούσας.»

Παρακράτηση Φ.Μ.Υ. επί του Δώρου Πάσχα

Επί του Δώρου Πάσχα παρακρατείται ο αναλογών φόρος εισοδήματος σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 59-60 του Κ.Φ.Ε. (Ν.4172/2013). Επί του θέματος έχουν εκδοθεί οι εγκύκλιοι ΠΟΛ.1049/2014 και ΠΟΛ.1104/2014, σύμφωνα με τις οποίες κάθε μήνα παρακρατείται  το ποσό που προκύπτει από την αναγωγή του μηνιαίου καθαρού εισοδήματος με βάση τις πραγματικές καταβαλλόμενες αποδοχές προκειμένου να προσδιορισθεί το συνολικό ετήσιο καθαρό εισόδημα κάθε δικαιούχου. Ο υπολογισμός του συνολικού ετήσιου καθαρού εισοδήματος γίνεται με πολλαπλασιασμό των καθαρών μηνιαίων αποδοχών επί 14 όταν καταβάλλονται δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και επίδομα αδείας (τα οποία αθροιστικά λαμβανόμενα ισοδυναμούν με δύο μισθούς). Το ποσό του φόρου που αναλογεί βάσει της φορολογικής κλίμακας του άρθρου 15 και των μειώσεων φόρου του άρθρου 16 του Κ.Φ.Ε. μειώνεται κατά ποσοστό 1,5% και το υπόλοιπο αποτελεί το φόρο που πρέπει να παρακρατείται σε ετήσια βάση. Το μισό δέκατο τέταρτο (1/28) του ποσού αυτού παρακρατείται κατά την καταβολή του Δώρου Πάσχα.

Ο παρακρατηθείς αυτός φόρος αποδίδεται στο Δημόσιο από τον εργοδότη με υποβολή δήλωσης Φ.Μ.Υ. μέχρι το τέλος του δεύτερου μήνα από την ημερομηνία καταβολής, δηλαδή έως το τέλος Ιουνίου. Επισημαίνεται ότι ο φόρος αποδίδεται στο Δημόσιο ανεξάρτητα εάν το Δώρο έχει καταβληθεί ή όχι.

Βοηθητικός Πίνακας επιδόματος Πάσχα

  Συντελεστής   Συντελεστής
Ημέρες Μισθός Ημερομίσθιο Ημέρες Μισθός Ημερομίσθιο
1 0,00416 0,125 61 0,25416 7,625
2 0,00833 0,25 62 0,25832 7,75
3 0,0125 0,375 63 0,26249 7,875
4 0,01666 0,5 64 0,26666 8
5 0,02083 0,625 65 0,27082 8,125
6 0,025 0,75 66 0,275 8,25
7 0,02916 0,875 67 0,27916 8,375
8 0,03333 1 68 0,28332 8,5
9 0,0375 1,125 69 0,28749 8,625
10 0,04166 1,25 70 0,29166 8,75
11 0,04583 1,375 71 0,29582 8,875
12 0,05 1,5 72 0,3 9
13 0,05416 1,625 73 0,30416 9,125
14 0,05833 1,75 74 0,30832 9,25
15 0,0625 1,875 75 0,31249 9,375
16 0,06666 2 76 0,31666 9,5
17 0,07083 2,125 77 0,32082 9,625
18 0,075 2,25 78 0,325 9,75
19 0,07916 2,375 79 0,32916 9,875
20 0,083333 2,5 80 0,3333 10
21 0,08749 2,625 81 0,33749 10,125
22 0,09166 2,75 82 0,34166 10,25
23 0,09583 2,875 83 0,34582 10,375
24 0,1 3 84 0,35 10,5
25 0,10416 3,125 85 0,35416 10,625
26 0,10833 3,25 86 0,35832 10,75
27 0,11249 3,375 87 0,36249 10,875
28 0,11666 3,5 88 0,36666 11
29 0,12083 3,625 89 0,37082 11,125
30 0,125 3,75 90 0,375 11,25
31 0,12916 3,875 91 0,37916 11,375
32 0,13333 4 92 0,38332 11,5
33 0,13749 4,125 93 0,38749 11,625
34 0,14166 4,25 94 0,39166 11,75
35 0,14583 4,375 95 0,39582 11,875
36 0,15 4,5 96 0,4 12
37 0,15416 4,625 97 0,40416 12,125
38 0,15833 4,75 98 0,40832 12,25
39 0,16249 4,875 99 0,41249 12,375
40 0,16666 5 100 0,41666 12,5
41 0,17083 5,125 101 0,42082 12,625
42 0,175 5,25 102 0,425 12,75
43 0,17916 5,375 103 0,42915 12875
44 0,18333 5,5 104 0,43332 13
45 0,18749 5,625 105 0,43749 13,125
46 0,19166 5,75 106 0,44165 13,25
47 0,19583 5,875 107 0,44582 13,375
48 0,2 6 108 0,45 13,5
49 0,20416 6,125 109 0,45415 13,625
50 0,20833 6,25 110 0,45832 13,75
51 0,21249 6,375 111 0,46249 13,875
52 0,21666 6,5 112 0,46665 14
53 0,22082 6,625 113 0,47082 14,125
54 0,225 6,75 114 0,475 14,25
55 0,22916 6,875 115 0,47915 14,375
56 0,23332 7 116 0,48332 14,5
57 0,23749 7,125 117 0,48749 14,625
58 0,24166 7,25 118 0,49165 14,75
59 0,24582 7,375 119 0,49582 14,875
60 0,25 7,5 120 0,5 15

 

Η χρησιμότητα του παραπάνω πίνακα έγκειται στο ότι μπορούμε εύκολα να προσδιορίσουμε το Δώρο Πάσχα πολλαπλασιάζοντας το σχετικό συντελεστή επί το μισθό ή το ημερομίσθιο αντίστοιχα. Ο συντελεστής προκύπτει σύμφωνα με τις ημερολογιακές ημέρες που έχει διαρκέσει η εργασιακή σχέση κατά το χρονικό διάστημα 1/1-30/4 και εκφράζει:

- το γινόμενο: 1/15 x 1/2 x ημέρες/8, για τους αμειβόμενους με μισθό.

- το γινόμενο: 2 x ημέρες/19, για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο.

Για παράδειγμα, μισθωτός που αμείβεται με μηνιαίο μισθό 1.000 ευρώ και του οποίου η εργασιακή σχέση κατά το χρονικό διάστημα 1/1-30/4 έχει διαρκέσει 60 ημερολογιακές ημέρες, δικαιούται δώρο Πάσχα: 0,25 x 1.000 = 250 ευρώ, διότι στις 60 ημέρες αντιστοιχεί ο συντελεστής 0,25 του πίνακα (δικαιούται δηλαδή το 0,25 του μισθού). Το ίδιο αποτέλεσμα θα προκύψει εάν εφαρμόσουμε τον τύπο που παραθέσαμε προηγουμένως, ήτοι: 1/15 x 1.000/2 x 60/8 = 250 ευρώ.

Εάν ο εν λόγω μισθωτός αμείβεται με ημερομίσθιο 30 ευρώ, τότε ο αντίστοιχος συντελεστής για τις 60 ημερολογιακές ημέρες είναι, σύμφωνα με τον πίνακα, 7,5 (δικαιούται δηλαδή 7,5 ημερομίσθια). Οπότε, θα λάβει δώρο Πάσχα: 7,5 x 30 = 225 ευρώ. Το ίδιο αποτέλεσμα θα προκύψει εάν εφαρμόσουμε τον τύπο που παραθέσαμε προηγουμένως, ήτοιφ: 1 x 30 x 60/8 = 225 ευρώ.

* Εννοείται ότι τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται κάθε φορά με την αναλογία επιδόματος άδειας κατά 4,1666%.

Η επιστημονική ομάδα της ASTbooks.

Τα cookies μας διευκολύνουν να σας παρέχουμε τις υπηρεσίες μας. Με τη χρήση των υπηρεσιών μας επιτρέπετε να χρησιμοποιούμε cookies.