Οι υποχρεώσεις των «νέων» κατοίκων εξωτερικού - Καταληκτικές ημερομηνίες υποχρεώσεων

Με την Α.Γ.Γ.Δ.Ε. Πολ. 1058/18.3.2015 καθορίστηκε εκ νέου η διαδικασία σύμφωνα με την οποία θα μπορεί κάποιος φορολογικός κάτοικος Ελλάδας που αναχώρησε στο εξωτερικό, να χαρακτηριστεί φορολογικός κάτοικος εξωτερικού.

Δυστυχώς και με τη νέα απόφαση οι φορολογούμενοι θα πρέπει να υποστούν αρκετές γραφειοκρατικές διατυπώσεις, ώστε να επιτύχουν να χαρακτηριστούν ως κάτοικοι εξωτερικού και να φορολογούνται πλέον στην Ελλάδα μόνο για το εισόδημα που αποκτούν σε αυτή και όχι για το παγκόσμιο εισόδημά τους. Ας δούμε βήμα-βήμα τις ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβούν:

1. Υποβολή αίτησης (Μ0) στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. με συνημμένα τα έντυπα Μ1 (δήλωση μεταβολής ατομικών στοιχείων και εν προκειμένω τόπου κατοικίας) και Μ7 (δήλωση σχέσεων φορολογουμένου για να δηλωθεί ο φορολογικός εκπρόσωπος) και έγγραφη δήλωση με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής τους, για τον ορισμό φορολογικού εκπροσώπου τους στην Ελλάδα.

Προθεσμία: έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου δεκαημέρου του μηνός Μαρτίου, του επόμενου της αναχώρησης έτους. Ειδικά για όσους αναχώρησαν εντός του 2014 η προθεσμία λήγει στις 8/5/2015.

2. Έκδοση στην αλλοδαπή χώρα και υποβολή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στην Ελλάδα, εγγράφων τα οποία αποδεικνύουν την φορολογική μεταβολή. Αυτά μπορεί να είναι:

- Βεβαίωση φορολογικής κατοικίας από την αρμόδια φορολογική αρχή του κράτους όπου δηλώνουν φορολογικοί κάτοικοι, από την οποία να προκύπτει ότι είναι φορολογικοί κάτοικοι αυτού του κράτους ή  Αίτηση για την Εφαρμογή της ΣΑΔΦΕ όπου είναι ενσωματωμένο το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας (δίγλωσσα έντυπα) ή

- Αντίγραφο της εκκαθάρισης της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος που υπέβαλαν στο άλλο κράτος ή

- Ελλείψει εκκαθάρισης, αντίγραφο της σχετικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματός τους ή

- Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η προσκόμιση κάποιων από τα ανωτέρω δικαιολογητικά από την αρμόδια φορολογική αρχή, βεβαίωση από οποιαδήποτε άλλη δημόσια ή δημοτική ή άλλη αναγνωρισμένη αρχή με την οποία θα αποδεικνύεται ο ισχυρός δεσμός (κέντρο ζωτικών συμφερόντων) του φυσικού προσώπου με το άλλο κράτος.

Προθεσμία: τελευταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου δεκαήμερου του μηνός Σεπτεμβρίου, του επόμενου της αναχώρησης έτους. Δηλαδή για όσους αναχώρησαν εντός του 2014 τα δικαιολογητικά πρέπει να προσκομιστούν από τον φορολογικό τους εκπρόσωπο στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. έως την 10/9/2015.

ΠΡΟΣΟΧΗ! Τα παραπάνω έγγραφα θα πρέπει να είναι κατάλληλα θεωρημένα. Δηλαδή εάν προέρχονται από χώρα που έχει προσχωρήσει στη σύμβαση της Χάγης θα πρέπει να είναι θεωρημένα σύμφωνα με αυτή (Apostille)[1]. Σε διαφορετική περίπτωση θα ακολουθείται για τη θεώρηση η προξενική διαδικασία. Επίσης, για τα προβλεπόμενα έγγραφα απαιτείται επίσημη μετάφραση στην Ελληνική γλώσσα.

3. Η Δ.Ο.Υ. υποχρεούται να αποφανθεί σχετικά με τη φορολογική κατοικία των φορολογουμένων, εντός δυο μηνών από την ημερομηνία υποβολής των παραπάνω δικαιολογητικών. Ο βασικότερος λόγος τυχόν απόρριψης της μεταφοράς είναι η ύπαρξη για τον φορολογούμενο μόνιμης ή κύριας κατοικίας του στην Ελλάδα ή η συνήθης διαμονή του σε αυτή ή να θεωρείται αυτή το κέντρο των ζωτικών του συμφερόντων βάσει των προσωπικών, οικονομικών ή κοινωνικών του δεσμών.

Ανάλογα με την απάντηση της Δ.Ο.Υ. ο φορολογούμενος θα πρέπει:

Α. Επί θετικής απάντησης: εφόσον είναι υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος στην Ελλάδα[2], δύναται να την υποβάλει ως φορολογικός κάτοικος εξωτερικού το αργότερο μέχρι τη λήξη του φορολογικού έτους που ακολουθεί το έτος αναχώρησης. Δηλαδή η δήλωση φορολογικού έτους 2014 θα μπορεί να υποβληθεί μέχρι την 31/12/2015.

Β. Επί αρνητικής απάντησης: υποβάλλει δήλωση για το παγκόσμιο εισόδημά του, επίσης μέχρι τη λήξη του φορολογικού έτους που ακολουθεί το έτος που αφορούσε το αίτημά του. Δηλαδή εάν η αίτησή του αφορούσε αναχώρηση κατά το 2014, η δήλωση φορολογικού έτους 2014 θα μπορεί να υποβληθεί μέχρι την 31/12/2015.

Εφόσον τηρηθούν όλες οι ανωτέρω προθεσμίες δεν τίθεται θέμα επιβολής οποιουδήποτε προστίμου.

ΠΡΟΣΟΧΗ. Όσοι φορολογούμενοι δεν προσκομίσουν ή προσκομίσουν εκπρόθεσμα τα παραπάνω δικαιολογητικά (της παραγράφου «2») και δεν έχουν υποβάλλει φορολογική δήλωση ως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των δηλώσεων (30/6/2015 με τα ως σήμερα δεδομένα) θα τιμωρούνται με πρόστιμο εκπρόθεσμης υποβολής.

Δυστυχώς στο σημείο αυτό υπάρχει ένας επικίνδυνος ετεροχρονισμός καθώς μπορεί κάποιος φορολογούμενος να μην υποβάλλει φορολογική δήλωση έως την 30/6 αναμένοντας ότι θα έχει στην κατοχή του και θα υποβάλλει εμπρόθεσμα (ως την 10/9) τα σχετικά δικαιολογητικά, αλλά να υπάρξει τελικά κάποια αναπάντεχη καθυστέρηση. Στην περίπτωση αυτή η υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος θα θεωρηθεί εκπρόθεσμη.

Εννοείται ότι στην περίπτωση αυτή, εάν αποφασίσει να υποβάλλει τη φορολογική του δήλωση μέχρι την 30/6 προς αποφυγή οποιουδήποτε κινδύνου, θα την υποβάλλει σύμφωνα με την ιδιότητα που έχει κατά τη στιγμή της υποβολής δηλαδή ως φορολογικός κάτοικος Ελλάδας εφόσον δεν θα μπορεί να έχει αποφανθεί ακόμα η Δ.Ο.Υ. επί του αιτήματός του.

Παράδειγμα

Φορολογούμενος μετακόμισε στο εξωτερικό το 2014. Υποβάλλει αίτηση μεταφοράς του στους κατοίκους εξωτερικού την 4/5/2015. Λόγω καθυστέρησης στην έκδοση των δικαιολογητικών αυτά υποβάλλονται στις 21/9/2015. Η Δ.Ο.Υ. αποφασίζει θετικά επί του αιτήματος την 20/11/2015 και ο φορολογούμενος υποβάλλει φορολογική δήλωση την 1/12/2015 ως κάτοικος εξωτερικού.

Λόγω της εκπρόθεσμης υποβολής των δικαιολογητικών, η δήλωση φορολογίας εισοδήματος θεωρείται εκπρόθεσμη και θα του επιβληθούν οι προβλεπόμενες κυρώσεις. Εάν όμως τα δικαιολογητικά είχαν υποβληθεί ως την 10/9/2015 (εμπρόθεσμα) η ίδια φορολογική δήλωση θα θεωρούταν εμπρόθεσμη.

[1] Από τη διαδικασία αυτή εξαιρούνται οι προαναφερθείσες Αιτήσεις για την Εφαρμογή των ΣΑΔΦΕ, καθώς και τα πιστοποιητικά φορολογικής κατοικίας που εκδίδουν οι φορολογικές αρχές των ΗΠΑ και της Τουρκίας, στο πλαίσιο των ΣΑΔΦΕ που έχουν συναφθεί με τη χώρα μας.

[2] Λόγω απόκτησης εισοδήματος στην Ελλάδα.

Πηγή: epixeirisi.gr