fbpx
Skip to main content

Κατάργηση των μεταχρονολογημένων επιταγών εδώ και τώρα

Με το άνοιγμα των τραπεζών, ο επιχειρηματικός κόσμος βρέθηκε αντιμέτωπος με το πρόβλημα των ακάλυπτων επιταγών.

Πλέον του ενός τρίτου (1/3) των επιταγών που εμφανίσθηκαν προς είσπραξη στο τραπεζικό σύστημα, δεν έχουν επαρκές υπόλοιπο και εκ των πραγμάτων θα σφραγιστούν. Οι συνέπειες είναι γνωστές, τόσο για τους εκδότες (ποινικές  και αστικές ευθύνες), αναγγελία στον Τειρεσία, όσο και για τους κομιστές που δεν θα μπορέσουν και αυτοί να ανταπεξέλθουν στις δικές τους υποχρεώσεις, γιατί το ταμειακό τους πρόγραμμα εν πολλοίς ήταν βασισμένο στην είσπραξη αυτών των επιταγών.

Τα ποσά που αντιστοιχούν σε αυτές τις επιταγές δεν μπορούν να προσδιοριστούν επακριβώς, αλλά με πρόχειρους υπολογισμούς ανέρχονται σε μερικά δισ. ευρώ. Από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα έχουν σφραγισθεί επιταγές συνολικού ποσού 9,04 δισ. ευρώ. Το 2009 3 δισ., το 2010 1,8 δισ., το 2011 2,1 δισ. ευρώ, το 2012 1,3 δισ. ευρώ, το 2013  522 εκατ. ευρώ και τέλος το 2014  318 εκατ. ευρώ. Τα νούμερα είναι από μόνα τους ανατριχιαστικά  και καταστροφικές οι αλυσιδωτές επιπτώσεις, που δημιουργήθηκαν στην αγορά.

Είναι παγκόσμια πρωτοτυπία η έκδοση μεταχρονολογημένης επιταγής, που από μέσο πληρωμής έγινε στην ουσία πιστωτικός τίτλος και το χειρότερο η έκδοση χρήματος μεταφέρθηκε, τρόπον τινά, από την Τράπεζα της Ελλάδος στην κάθε επιχείρηση. Με ένα μπλοκ επιταγών στα χέρια, ένας τυχάρπαστος απατεώνας θα μπορούσε να αγοράσει με ανύπαρκτο χρήμα την ετήσια παραγωγή ενός προϊόντος ολόκληρης της Μακεδονίας. Ίσως υπερβολικό το παράδειγμα αλλά τα ποινικά χρονικά βρίθουν από χιλιάδες περιπτώσεις παραγωγών, που έπεσαν θύματα επιτήδειων, με τεράστιες οικονομικές επιπτώσεις.

Από το έτος 1992, που οι τράπεζες άρχισαν να δέχονται επίσημα τις μεταχρονολογημένες επιταγές ως εγγύηση για τη χορήγηση δανείων το έγκλημα ολοκληρώθηκε. Πέραν του 80% των βραχυπρόθεσμων χορηγήσεων προς επιχειρήσεις γίνεται μέσω των μεταχρονολογημένων επιταγών. Οι τράπεζες, στις περισσότερες των περιπτώσεων, χορηγούσαν δάνεια για μελλοντικές πωλήσεις και σε αρκετές περιπτώσεις για ανύπαρκτες εμπορικές συναλλαγές, συντηρώντας κατά αυτόν τον τρόπο την παραοικονομία, τους υψηλούς ρυθμούς πληθωρισμού και τέλος συνέβαλλαν στη φοροδιαφυγή. Μόλις τα τελευταία χρόνια (ιδίως κατά τη διάρκεια της κρίσης), οι τράπεζες προσπάθησαν να συνδέσουν την έκδοση των επιταγών με την ύπαρξη πραγματικών και εκκαθαρισμένων πωλήσεων και για αυτόν το λόγο έκαναν αντιπαραβολή των επιταγών με τα εκδιδόμενα  τιμολόγια. Το τραπεζικό σύστημα εξέθρεψε το στρεβλό σύστημα και δυστυχώς ακόμη και σήμερα το συντηρεί.

Πιστεύουμε ότι είναι πλέον επιβεβλημένη ανάγκη να μπουν κανόνες, να εφαρμοστεί στο σύνολό της η Βασιλεία ΙΙ, για τον έλεγχο των τραπεζών. Η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων να γίνεται μέσω  factoring,  με την κατάθεση τιμολογίων. Τα οφέλη θα είναι πολλά και σημαντικά σε όλους  τους τομείς της οικονομίας και της δημόσιας ζωής, όπως:

•   θα περισταλεί η μάστιγα της φοροδιαφυγής,
•   θα μειωθούν οι επισφάλειες για επιχειρήσεις και τράπεζες,
•   θα διευκολυνθούν οι εξαγωγές,
•   θα μειωθεί το κόστος των επιχειρήσεων, με τη μείωση του χρόνου απασχόλησης πωλητών, του λογιστηρίου αλλά και των λοιπών στελεχών των επιχειρήσεων,                                            
•   τέλος το ελληνικό κράτος θα είναι σε θέση να ελέγξει επακριβώς το ακαθάριστο ετήσιο προϊόν.

Δυστυχώς, δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για το ύψος των μεταχρονολογημένων επιταγών, που κυκλοφορούν στην αγορά και σε μια περίοδο κρίσης, όπως αυτή, απειλούν να τινάξουν την παραπαίουσα οικονομία στον αέρα. Παρά το μέγεθος του προβλήματος τα μεγάλα πολυκαταστήματα και οι μεγάλες τεχνικές εταιρείες της χώρας στην πλειονότητα δεν συνηγορούν, ώστε οι υποχρεώσεις τους να εξοφλούνται μέσω factoring, προκαλώντας μάλιστα συχνά τη διακοπή της συνεργασίας με τους προμηθευτές τους. Πάνω στο θέμα αυτό οφείλει άμεσα να παρέμβει η Πολιτεία.

Η ωρολογιακή βόμβα, που είναι ήδη σε αντίστροφη μέτρηση, επιβάλλει την άμεση λήψη αποφάσεων. Οι επιταγές να πάψουν να είναι πιστωτικοί τίτλοι και οι τράπεζες  να σταματήσουν να τις δέχονται για εγγύηση χορήγησης δανείων.

Επίσης, πρέπει να υπάρχει συνυπευθυνότητα της τράπεζας ως προς την εξόφληση των επιταγών. Ταυτόχρονα, στη μελλοντική έκδοση των επιταγών θα πρέπει να καθοριστεί σαφές ανώτατο χρηματικό όριο, που θα αναγράφεται σε κάθε επιταγή και το οποίο η τράπεζα θα υποχρεούται να καλύψει σε μη καταβολής από τον εκδότη. Η Πολιτεία πρέπει άμεσα να προβεί στην αποποινικοποίηση των επιταγών, που θα εκδοθούν από τώρα και στο εξής, ενώ  για τις υπάρχουσες που βρίσκονται στην ποινική διαδικασία να τεθούν κάποια νέα όρια και να απαλλαγούν οφειλέτες με μικρά ποσά.

Η επιβολή του capital control έφερε στην επιφάνεια το τεράστιο πρόβλημα των εκδοθέντων επιταγών χωρίς αντίκρισμα, οι τράπεζες οφείλουν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος και να επωμιστούν μέρος της ζημίας, ειδάλλως πολλές επιχειρήσεις θα καταρρεύσουν, με απρόβλεπτες συνέπειες για την Εθνική οικονομία.

* Ο κ. Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Artion A.E.

Πηγή: capital.gr

Τα cookies μας διευκολύνουν να σας παρέχουμε τις υπηρεσίες μας. Με τη χρήση των υπηρεσιών μας επιτρέπετε να χρησιμοποιούμε cookies.