Η οικονομία μπροστά στις κάλπες

Μπροστά σε σημαντικά ζητήματα προς επίλυση θα βρεθεί η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της προσεχούς Κυριακής στο μέτωπο της οικονομίας αλλά και της φορολογίας ειδικότερα.

Στο κομμάτι της οικονομίας είναι ήδη δεδομένο το ασφυκτικό πλαίσιο του μνημονίου, όπως επίσης και των capital controls. Πιθανότατα τα capital controls θα εκλείψουν ή θα χαλαρώσουν σημαντικά μέχρι το τέλος του έτους, αλλά το μνημόνιο θα μας ακολουθεί για μία ακόμα τριετία. Έτσι θα πρέπει τα δημοσιονομικά μέτρα που έχουν ήδη ψηφισθεί ή θα ψηφισθούν αμέσως μετά τις εκλογές, να αντισταθμιστούν από μεταρρυθμίσεις τέτοιες που να μπορούν να δώσουν μία ώθηση στην οικονομία. Στην κατεύθυνση αυτή πιστεύω ότι μετά τις εκλογές θα τεθούν επί τάπητος:

- Η αναδιάρθρωση του χρέους. Έχει γίνει κατανοητό από μία σημαντική μερίδα του ελληνικού πολιτικού συστήματος, αλλά πλέον και από μία μερίδα των δανειστών, ότι μία χώρα που δεν διαθέτει μεγάλη παραγωγική βάση και της οποίας το χρέος ανέρχεται στο 180% περίπου πλέον του Α.Ε.Π. δεν έχει σοβαρές ελπίδες αποφυγής της χρεοκοπίας. Επίσης τα μεγέθη αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την απουσία επενδύσεων ξένων ή εγχώριων και τη συρρίκνωση της κατανάλωσης, που έχει με τη σειρά της ως αποτέλεσμα την περαιτέρω ύφεση και επιδείνωση του χρέους. Είναι αυτό που περιγράφεται ως «καθοδικό σπιράλ». Η μόνη σίγουρη διέξοδος είναι βέβαια το κούρεμα του χρέους. Καθώς ωστόσο αυτό φαίνεται να έχει αποκλειστεί προς το παρόν, θεωρώ ότι το βάρος θα πέσει στην αναδιάρθρωσή του με τρόπο τέτοιο που θα μεταθέτει την αποπληρωμή του μεγαλύτερου μέρους του ποσού στο μέλλον, με επιτόκιο που θα υπολείπεται του προσδοκώμενου ρυθμού αύξησης του Α.Ε.Π. στην ίδια περίοδο. Είναι δεδομένη η αντίδραση των Ευρωπαίων δανειστών σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αλλά εφόσον η Ελληνική κυβέρνηση αξιοποιήσει και τις θέσεις του Δ.Ν.Τ. ενδεχομένως να έχει κάποιο καλό αποτέλεσμα. Τυχόν θετική έκβαση της διαπραγμάτευσης αυτής, είναι βέβαιο ότι θα επιδράσει θετικά στην οικονομία.

- Η αναγκαστική εφαρμογή των μέτρων του μνημονίου, που θα πρέπει να συνοδευτεί από την προσπάθεια δίκαιης κατανομής των φορολογικών βαρών. Δυστυχώς αυτό που όλες οι πολιτικές δυνάμεις τάζουν προεκλογικά, δηλαδή η πάταξη της φοροδιαφυγής, η καταπολέμηση της διαφθοράς κ.ο.κ. παρόλο που σε μεγάλο βαθμό υπάρχει η τεχνογνωσία και τα μέσα για να επιτευχθεί, δεν υλοποιείται καθώς οι πολιτικές δυνάμεις δεν αποφασίζουν να συγκρουστούν με τα μεγάλα συμφέροντα που βρίσκονται από πίσω.

- Οι μεταρρυθμίσεις. Μεταρρυθμίσεις δεν είναι μόνο οι ιδιωτικοποιήσεις, όπως πολλοί ίσως πιστεύουν, αλλά είναι όλο εκείνο το πλέγμα των αλλαγών που μπορούν να καταστήσουν ευχερέστερη την άσκηση της υγιούς επιχειρηματικότητας στη χώρα. Δυστυχώς ακόμα και τα φαινομενικά μικρά εμπόδια ή χαράτσια, συσσωρευόμενα δημιουργούν ένα αρνητικό κλίμα για την άσκηση οποιασδήποτε επιχειρηματικής δραστηριότητας. Και δυστυχώς αυτά τα μικρά είναι ακόμα πολλά. Από το χαράτσι του ΙΚΑ για την πληρωμή των κατασκηνώσεων, τα διάφορα τέλη της εν πολλοίς άχρηστης υπηρεσίας που λέγεται Γ.Ε.ΜΗ., το χαράτσι επί της ηλεκτρικής ενέργειας για την άσκηση «κοινωνικής» πολιτικής από το κράτος, τα διάφορα τέλη υπέρ τρίτων που εξακολουθούν να υπάρχουν με αποκορύφωμα ίσως την ύπαρξη ακόμα του χαρτοσήμου και του ΟΓΑ υπέρ χαρτοσήμου, μέχρι και το υπέρογκο κόστος των οδικών κυρίως μεταφορών λόγω των πολλαπλώς πληρωθέντων τελών διέλευσης και των πολλαπλώς πληρωθέντων «εθνικών εργολάβων». Οι μεταρρυθμίσεις που θα γίνουν πρέπει να είναι τέτοιες που θα σηματοδοτούν την απόφαση της πολιτείας να παίξει ρόλο ρυθμιστή και όχι υπερασπιστή συγκεκριμένων ομάδων συμφερόντων.

Πέρα των παραπάνω και ειδικά στα θέματα της φορολογίας υπάρχουν εκκρεμότητες που θα πρέπει να κλείσουν, με τρόπο τέτοιο που θα σηματοδοτεί τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών. Τα βασικά ζητήματα που θα πρέπει να επιλυθούν άμεσα είναι:

- Οι τελικές ρυθμίσεις όσον αφορά τον ΦΠΑ. Η βιαστική απόφαση της απερχόμενης κυβέρνησης για την επιβολή ΦΠΑ στις υπηρεσίες εκπαίδευσης φαίνεται, εάν πιστέψουμε τουλάχιστον τις εξαγγελίες όλων των κομμάτων, ότι θα αποσυρθεί. Ωστόσο στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να βρεθούν ισοδύναμα μέτρα. Σίγουρα πάντως δεν έχει καμία λογική να επιβάλλεται ΦΠΑ στην εκπαίδευση και να εξακολουθούν να απαλλάσσονται για παράδειγμα τα τυχερά παίγνια και στοιχήματα (περ.κζ, του άρθρου 22 του κώδικα ΦΠΑ).

- Οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος. Μετά τις καλοκαιρινές αλλαγές που αφορούσαν κυρίως την αύξηση της προκαταβολής του φόρου και της ειδικής εισφοράς, εξακολουθούν να υπάρχουν μεταβολές που αναμένονται. Ίσως η σημαντικότερη αφορά την αναμενόμενη εξομοίωση του τρόπου φορολόγησης των αγροτών με αυτή των υπολοίπων επιτηδευματιών. Ωστόσο δεδομένων των σεναρίων που κυκλοφορούν ίσως να έχουμε και κάποιες σημαντικές τομές, με ενοποίηση κάποιων πηγών εισοδημάτων κ.λπ.

- Το περίφημο περιουσιολόγιο αλλά και όλο το κύκλωμα ελέγχων και κυρώσεων. Έχουν περάσει περισσότερα από δύο χρόνια από την ψήφιση του Ν.4174/2013 ή κώδικα φορολογικής διαδικασίας, ο οποίος εισήγαγε κάτω από την πίεση ξένων ειδικών την αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας ως πηγή εισοδήματος και τις έμμεσες τεχνικές ελέγχου ως τη μεθοδολογία εκείνη  που μπορεί να οδηγήσει στη σύλληψη διαφεύγουσας φορολογητέας ύλης. Ωστόσο μόλις τους τελευταίους μήνες φαίνεται να υπάρχει κάποιος ζήλος ώστε να προχωρήσουν στην πράξη οι αλλαγές αυτές. Ας ελπίσουμε η νέα ηγεσία του Υπ.Οικ. να προχωρήσει στην υλοποίηση των σχεδίων αυτών, αφού πράγματι θα είναι ένα σημαντικότατο εργαλείο για τον εντοπισμό περιπτώσεων φοροδιαφυγής και παράνομου πλουτισμού.

- Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. ο οποίος για φέτος μένει όπως τον ξέραμε, αλλά κατά τις εξαγγελίες θα υπάρξουν αλλαγές για την επόμενη χρονιά με σημαντικότερη ίσως από αυτές, εάν τελικά προχωρήσει, την ενιαία φορολόγηση ακίνητης και κινητής περιουσίας. Πρόκειται για σωστή κίνηση, η οποία ωστόσο είναι τεχνικά δύσκολο να υλοποιηθεί.

Τελειώνοντας αυτό το προεκλογικό σημείωμα σύνταξης, δεν μπορούμε παρά να ευχηθούμε σε όλους τους αναγνώστες μας «καλό βόλι»[1] και στην επόμενη κυβέρνηση καλά μυαλά και καθαρά χέρια, μήπως επιτέλους φανεί κάποιο φως στην άκρη του τούνελ, όπως λέγαμε και τη δεκαετία του ’80.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΜΙΧΕΛΙΝΑΚΗΣ

ΛΟΓΙΣΤΗΣ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟΣ

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

[1] Ο όρος καλό βόλι προέρχεται από την επιλογή του σφαιριδίου ως μέσου ψηφοφορίας το 1864. Λόγω του υψηλού ποσοστού αναλφάβητων εκείνη την εποχή, δεν υπήρχαν έντυπα ψηφοδέλτια. Οι κάλπες ήταν ορθογώνια μεταλλικά κουτιά και υπήρχε μία κάλπη για τον κάθε υποψήφιο που ήταν χωρισμένη στα δύο. Το δεξί μέρος, που είχε χρώμα λευκό, αντιστοιχούσε στο «Ναι» ενώ το αριστερό μέρος, που είχε χρώμα μαύρο, αντιστοιχούσε στο «Όχι». Μπροστά η κάλπη είχε ένα σωλήνα, που μέσα έβαζε ο ψηφοφόρος το χέρι του και έριχνε το σφαιρίδιο, δεξιά αν ήθελε να υπερψηφίσει τον υποψήφιο και αριστερά αν ήθελε να τον καταψηφίσει, χωρίς να φανερώνεται η προτίμησή του. Από αυτήν την επιλογή, προήλθε η έκφραση «καλό βόλι» όπως και η έκφραση  «του έριξα μαύρο» καθώς ο ψηφοφόρος στην περίπτωση που ήθελε να καταψηφίσει έναν υποψήφιο, έριχνε το σφαιρίδιο στην μαύρη πλευρά της κάλπης.

Πηγή: epixeirisi.gr