H φορολογική περιπέτεια του φιστικιού
Σε απάντηση ερωτήματος αναγνώστη τον Νοέμβριο του 2015[1] σχετικά με τη δασμολογική κατάταξη και κατ’ επέκταση τον συντελεστή ΦΠΑ στον οποίο υπάγονται τα αράπικα φιστίκια είχαμε απαντήσει ως εξής:
«Από την ανάλυση της δομής των κωδικών των δασμολογικών κλάσεων (διαθέσιμοι στο: http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds2/taric/taric_consultation.jsp?Lang=el) προκύπτει ότι το κεφάλαιο 8 αφορά όπως αναφέρει και η ονομασία του σε «ΚΑΡΠΟΥΣ ΚΑΙ ΦΡΟΥΤΑ ΒΡΩΣΙΜΑ». Σε αυτή την ομάδα υπάγεται και η Δ.Κ. 0802 «Φιστίκια», με υποκατηγορίες 080251 «Με κέλυφος» και 080252 «Χωρίς κέλυφος». Τα προϊόντα αυτά σύμφωνα με την περ.6 του παραρτήματος ΙΙΙ του κώδικα ΦΠΑ εντάσσονται στο συντελεστή 13%.
Το κεφάλαιο 12 στο οποίο εντάσσονται τα «Αράπικα φιστίκια όχι ψημένα ούτε αλλιώς παρασκευασμένα, έστω και χωρίς κέλυφος ή σπασμένα» αναφέρεται σε «ΣΠΕΡΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΑΡΠΟΥΣ ΕΛΑΙΩΔΕΙΣ. ΣΠΕΡΜΑΤΑ, ΣΠΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ ΚΑΡΠΟΥΣ» δηλαδή καρπούς που δεν προορίζονται για βρώση στην κατάσταση που είναι αλλά προορίζονται κυρίως για σπορά ή άλλου είδους εκμετάλλευση πλην της βρώσης. Για αυτό το λόγο υπάρχουν και οι υποκατηγορίες:
1202 30
- Για σπορά
1202 41
- Με κέλυφος
1202 42
- Χωρίς κέλυφος, έστω και σπασμένα
Με βάση τα παραπάνω η άποψή μας είναι ότι εφόσον τα φιστίκια που εμπορεύεται η επιχείρηση είναι φιστίκια έτοιμα για βρώση, ορθά εντάσσονται στο ΦΠΑ 13%. Εάν προορίζονται για άλλη χρήση θα πρέπει να ενταχθούν στο συντελεστή 23%».
Είναι προφανές ότι αναφερόμαστε σε φιστίκια που προορίζονται για βρώση και δεν έχουν υποστεί επεξεργασία (π.χ. καβούρδισμα κλπ.) τα οποία κατατάσσονται στην κλάση 200811 και υπάγονται σε ΦΠΑ 23% καθώς η κλάση αυτή δεν περιλαμβάνεται στις υπαγόμενες στο χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ. Επισημαίνεται ότι γενικά τα επεξεργασμένα φρούτα, ξηροί καρποί κλπ. περιλαμβάνονται στην ίδια δασμολογική κλάση και εντάσσονται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ.
Όσον αφορά τα νωπά αράπικα φιστίκια (για βρώση) και απαντώντας σε ερώτημα φορολογουμένου η Γενική Διεύθυνση Τελωνείων και Ε.Φ.Κ. υιοθετεί την άποψη ότι στον κωδικό 0802 υπάγονται μόνο τα λεγόμενα φιστίκια Αιγίνης και όχι τα αράπικα φιστίκια τα οποία υπάγονται στα «άλλα» αράπικα φιστίκια (κωδ.12024100 και 12024200) που σημαίνει ότι επιβαρύνονται με ΦΠΑ 23%.
Σε σχέση με το παραπάνω έγγραφο έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής:
Από την Ελληνόφωνη έκδοση του «ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΕ) 2015/1754 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 6ης Οκτωβρίου 2015 σχετικά με την τροποποίηση του παραρτήματος I του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2658/87 του Συμβουλίου για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο» [2] δεν προκύπτει όσον αφορά τον κωδικό 0802 διαχωρισμός των φιστικιών. Ο εν λόγω κωδικός αναφέρεται σε φιστίκια γενικώς ανεξαρτήτως ποικιλίας.
Η ερμηνευτική εγκύκλιος ΠΟΛ.1168/2015 αναφέρει επίσης:
«Ξηροί καρποί
- Ξηροί καρποί του Κεφαλαίου 8 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1101/2014 της Επιτροπής (Συνδυασμένη Ονοματολογία του έτους 2015), όπως π.χ. είναι τα αμύγδαλα, τα φουντούκια, τα καρύδια, τα φιστίκια κ.λπ, νωποί ή ξεροί, έστω και χωρίς το κέλυφος ή τη φλούδα τους, όχι αλατισμένοι, ούτε ψημένοι, καβουρντισμένοι ή αλλιώς επεξεργασμένοι (συντελεστής ΦΠΑ 13%).
- Ξηροί καρποί του Κεφαλαίου 20 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1101/2014 της Επιτροπής (Συνδυασμένη Ονοματολογία του έτους 2015), οι οποίοι είναι διαφορετικά παρασκευασμένοι ή διατηρημένοι, ήτοι με προσθήκη ζάχαρης ή άλλων γλυκαντικών, αλατισμένοι ή καβουρδισμένοι (π.χ. αμύγδαλα, φιστίκια κ.λπ.) (συντελεστής ΦΠΑ 23%)».
Οι επεξηγηματικές σημειώσεις αναφερόμενες στον κωδικό 08025000 αναφέρονται στην ποικιλία pistacia vera (Φιστίκι Αιγίνης). Ωστόσο ο κωδικός 080250 δεν υφίσταται πλέον στη συνδυασμένη ονοματολογία.
Στην Αγγλόφωνη έκδοση της συνδυασμένης ονοματολογίας πράγματι ο κωδικός 080251 και 080252 αναφέρεται σε pistachios. Αλλά με την ίδια λογική δεν θα συναντήσουμε πουθενά στην Αγγλόφωνη έκδοση την Arachis hypogaea που είναι η επίσημη ονομασία του αράπικου φιστικιού. Χρησιμοποιείται ο όρος groundnuts ο οποίος όμως όπως προκύπτει από την ανάλυση του κωδικού 2008 αναφέρεται στο peanut και όχι στην Arachis hypogaea. Αυτή ακριβώς η «παράλειψη» διορθώνεται στην Ελληνόφωνη έκδοση, η οποία για αυτό το λόγο στον κωδικό 0802 αναφέρεται σε φιστίκια γενικά και όχι σε αράπικα φιστίκια, όπως κάνει π.χ. στον κωδικό 2008.
Εν κατακλείδι εάν υποθέσουμε ότι η απάντηση της αρμόδιας διεύθυνσης ευσταθεί, θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για απίστευτη φαρσοκωμωδία και γκάφα ολκής του Υπ. Οικ. η οποία θα είχε να κάνει με το γεγονός ότι ενώ όλοι οι νωποί ξηροί καρποί υπάγονται στο μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, τα αράπικα φιστίκια υπάγονται στο 23%. Ωστόσο το γεγονός αυτό δεν προσφέρεται για γέλωτα, καθώς έχει να κάνει με τον κόπο και τον ιδρώτα χιλιάδων καλλιεργητών του εν λόγω είδους, οι οποίοι απειλούνται με καταστροφή.
Η άποψή μας είναι ότι η αρμόδια διεύθυνση ή έστω η Ανωτάτη Επιτροπή Τελωνειακών Αμφισβητήσεων (Α.Ε.Τ.Α) στην οποία μπορούν να καταφύγουν οι ενδιαφερόμενοι και η οποία έχει την αρμοδιότητα γνωμοδότησης για τη δασμολογική κατάταξη εμπορευμάτων, να εξετάσουν προσεκτικά το παραπάνω θέμα. Σε περίπτωση που παρά την επιφύλαξη που εμείς έχουμε καταλήξουν στην κατάταξη του προϊόντος σε Δ.Κ. που οδηγεί σε ΦΠΑ 23% θα πρέπει κατά την άποψή μας, να μεριμνήσει το Υπ.Οικ. για την ειδική ένταξη του προϊόντος αυτού στα είδη του παραρτήματος ΙΙΙ του κώδικα ΦΠΑ ώστε να μην υπάρξει διακριτική φορολογική μεταχείριση ομοειδών προϊόντων.
Βαγγέλης Μιχελινάκης,
Λογιστής Φοροτεχνικός, Σύμβουλος Επιχειρήσεων
[1] ΦΠΑ στους ξηρούς καρπούς
[2]Πηγή: Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 285/1.
Πηγή: epixeirisi.gr