Ερώτημα: Νομικό πρόσωπο – ομόρρυθμη εταιρεία – που τηρεί απλογραφικά βιβλία και υπάγεται στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ με καθαρά εμπορική δραστηριότητα, αποκτά ακίνητο (κατοικία) με σκοπό να την εκμεταλλευτεί μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης (τύπου airbnb). Γνωρίζουμε ότι το εισόδημα που θα αποκτήσει η εταιρεία από την βραχυχρόνια μίσθωση θα φορολογηθεί ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.

Ερωτήματα:

1) Στην περίπτωση που δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες πλην της διαμονής και διάθεσης κλινοσκεπασμάτων, τότε η μίσθωση δεν θα υπάγεται τον ΦΠΑ. Θα πρέπει η κατοικία να δηλωθεί ως υποκατάστημα της εταιρείας?

2) Αν το ακίνητο υπάρχει μεν στην κυριότητα της εταιρεία αλλά δεν το εκμεταλλεύεται, ούτε κάνει επισκευές επ αυτού. Θα πρέπει να το δηλώσει ως κάποιας μορφής «εγκατάσταση» στο μητρώο της ΔΟΥ? Αν ναι ως τι? Θα έχει τέλος επιτηδεύματος?

3) Αν το ακίνητο υπάρχει στην κυριότητα και η εταιρεία πραγματοποιεί δαπάνες επί του ακινήτου (μικροεπισκευές κλπ) θα πρέπει να δηλωθεί ως κάποιας μορφής «εγκατάσταση» στο μητρώο της ΔΟΥ ώστε να μπορέσουμε να εκπέσουμε τα έξοδα με ασφάλεια? Αν ναι ως τι? Θα έχει τέλος επιτηδεύματος?

Απάντηση:

1. Υποκατάστημα

α) «Ως υποκατάστημα ορίζεται μια διαφορετική από την έδρα, επαγγελματική εγκατάσταση της επιχείρησης, όπου διενεργούνται συναλλαγές, δηλαδή πωλήσεις αγαθών ή παροχή υπηρεσιών, ή πραγματοποιείται παραγωγική δραστηριότητα.» (σχετ. γνωμ. >ΣΛΟΤ 55/20-3-2018).

β) Από τις αποφάσεις της φορολογικής διοίκησης μπορεί να σημειωθούν :

• εγγρ. 1123289/6/0015/4-3-2008 (σημ.: απόσπασμα) : «Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 9 του Κ.Β.Σ. (Π.Δ.186/1992) ορίζεται ότι για την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα αυτού, υποκατάστημα είναι οποιαδήποτε εκτός της έδρας της επιχείρησης επαγγελματική εγκατάσταση του επιτηδευματία, στην οποία ενεργείται παραγωγική ή συναλλακτική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από το εάν αυτή διενεργείται κατ΄ εντολή της έδρας ή άλλου υποκαταστήματος σε εκτέλεση σχετικών συμβάσεων. Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές για το χαρακτηρισμό ενός χώρου ως υποκατάστημα πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά αφενός η προϋπόθεση της ύπαρξης επαγγελματικής εγκατάστασης του επιτηδευματία και αφετέρου η προϋπόθεση της διενέργειας συναλλακτικής ή παραγωγικής δραστηριότητας. […]».

• Η πιο πρόσφατη αναφορά της φορολογικής διοίκησης για τα υποκαταστήματα είναι για το τέλος επιτηδεύματος, στο άρθρο 31 του Ν.3986/2011 όπου με το Ν.4487/2017 προστέθηκε ότι «Ως υποκατάστημα, για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου, νοείται κάθε επαγγελματική εγκατάσταση του επιτηδευματία στην ημεδαπή, εκτός της έδρας της επιχείρησης, στην οποία ενεργείται παραγωγική ή συναλλακτική δραστηριότητα. Δεν λογίζονται ως υποκαταστήματα, για την επιβολή του τέλους επιτηδεύματος, οι προσωρινοί εκθεσιακοί χώροι και οι πρόσκαιρες επαγγελματικές εγκαταστάσεις, που λειτουργούν για χρονικό διάστημα μέχρι τριάντα (30) ημέρες, οι επαγγελματικές εγκαταστάσεις που στεγάζονται σε διαφορετικούς ορόφους, συνεχόμενους ή μη, του ίδιου κτιριακού συγκροτήματος, οι εγκαταστάσεις τουριστικών καταλυμάτων εντός παραδοσιακών κτισμάτων, σύμφωνα με το π.δ. 33/1979, που λειτουργούν σε ξεχωριστά κτίρια, αλλά με ενιαία άδεια λειτουργίας, η οποία εντάσσεται ως ενιαία εγκατάσταση στην ίδια τουριστική μονάδα, καθώς και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις της περίπτ. δ’ της παρ. 1 του άρθρου 2 του Ν.3874/2010, όπως ισχύει.» (σημ.: σαφώς ορίζεται ότι αφορά στην εφαρμογή το άρθρου περί τέλους επιτηδεύματος).

γ) Η εκτίμηση είναι ότι, και υπό Ν.4308/2014 (Ε.Λ.Π.) και Ν.4172/2013 (Κ.Φ.Ε.), για την έννοια του υποκαταστήματος συνεχίζουμε να λαμβάνουμε όσα γίνονταν δεκτά από την φορ. διοίκηση υπό Κ.Β.Σ., έστω και αν ρητά έχει καταργηθεί ο Κ.Φ.Α.Σ. και κάθε απόφαση για την εφαρμογή του Κ.Φ.Α.Σ. και του Κ.Β.Σ.. Οπότε θα μείνουμε στο έγγρ. 1123289/6/0015/4-3-2008, στο σημείο ότι «[…] για το χαρακτηρισμό ενός χώρου ως υποκατάστημα πρέπει να συντρέχουν αθροιστικά αφενός η προϋπόθεση της ύπαρξης επαγγελματικής εγκατάστασης του επιτηδευματία και αφετέρου η προϋπόθεση της διενέργειας συναλλακτικής ή παραγωγικής δραστηριότητας.».

2. Για τα ερωτήματα

α) Σύμφωνα με την ΠΟΛ.1059/23-3-2018 με την οποία κοινοποιήθηκαν διευκρινίσεις για τον Φ.Π.Α. στις βραχύχρονες μισθώσεις του Ν.4446/2016 : «Η απαλλαγή από τον Φ.Π.Α. καταλαμβάνει τόσο τα φυσικά όσο και τα νομικά πρόσωπα που προβαίνουν στις εκμισθώσεις αυτές, με την επισήμανση ότι, σύμφωνα με την παράγραφο 8.δ΄ του άρθρου 36 του Κώδικα ΦΠΑ, τα φυσικά πρόσωπα που πραγματοποιούν απαλλασσόμενες μισθώσεις ακινήτων, απαλλάσσονται από την υποχρέωση έναρξης εργασιών για τη λήψη ΑΦΜ/ΦΠΑ και μόνο για τις πράξεις αυτές, ενώ τα νομικά πρόσωπα υποχρεούνται σε έναρξη εργασιών.»

Η φορ. διοίκηση δεν αναφέρεται στο θέμα του υποκαταστήματος (ή μη). Η εκτίμηση είναι ότι για την δραστηριότητα της βραχύχρονης μίσθωσης στα πλαίσια της οικονομίας διαμοιρασμού, όπου ο κύριος του ακινήτου αποξενώνεται από το ακίνητο (δεν παρέχει υπηρεσίες περιποίησης), το ακίνητο δεν θεωρείται ως υποκατάστημα.

β) Δεν είναι υποκατάστημα το ακίνητο όταν σε αυτό δεν διενεργείται παραγωγική ή συναλλακτική δραστηριότητα (κενό ακίνητο).

γ) Δεν είναι υποκατάστημα το ακίνητο όταν σε αυτό γίνονται μόνο εργασίες συντήρησης (δεν διενεργείται παραγωγική ή συναλλακτική δραστηριότητα).

! σημ.: Υπό Κ.Β.Σ. είχε εκδοθεί η ΠΟΛ.1063/2006 με θέμα «Υποβολή δήλωσης έναρξης ή μεταβολής εργασιών, προκειμένου να δηλωθεί η έναρξη εργασιών διαμόρφωσης ή ανέγερσης κτίσματος ή άλλου είδους κατασκευών (ως αγαθού επένδυσης του άρθρ. 33 παρ.4 του Κώδικα Φ.Π.Α) για ίδια άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας». Μετά την κατάργηση των διατάξεων του Κ.Φ.Α.Σ. και των εφαρμοστικών αποφάσεων του Κ.Φ.Α.Σ. και του Κ.Β.Σ. δεν έχει κοινοποιηθεί από την φορ. διοίκηση απόφαση με ανάλογο περιεχόμενο.

Πηγή: e-forologia.gr