Οι Βρετανοί με το ένα πόδι εκτός ΕΕ
Την 1η Ιανουαρίου 2013 η ΕΕ καλωσόρισε το 28ο μέλος της, την Κροατία. Μήπως όμως σύντομα θα αποχαιρετήσει την ενταχθείσα κατά την πρώτη διεύρυνση (της τότε ΕΟΚ), το 1973, Βρετανία;
Διότι το ερώτημα της παραμονής ή της εξόδου από την Ευρώπη απασχολεί το τελευταίο χρονικό διάστημα όλο και περισσότερο τη Βρετανία. Και την κύρια ευθύνη γι' αυτό φέρουν το Συντηρητικό Κόμμα, το οποίο παραδοσιακά αποτελεί το φυτώριο του ευρωσκεπτικισμού στη χώρα, και ο ηγέτης του κόμματος και σημερινός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος έκανε την γκάφα να υποσχεθεί δημοψήφισμα ενώ στην κοινή γνώμη η ιδέα της αποχώρησης από την ΕΕ αποτελεί πλειοψηφικό ρεύμα.
Στην τελευταία δημοσκόπηση που διενήργησε η YouGov στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου, το 49% των Βρετανών θα ψήφιζε αποχώρηση από την ΕΕ αν διεξαγόταν δημοψήφισμα στη χώρα. Μόνο το 32% θα ψήφιζε παραμονή. Αλλη δημοσκόπηση ανεβάζει στο 56% το ποσοστό τού «όχι στην ΕΕ». Ανώτερο στέλεχος των Τόρις που τάσσεται υπέρ της παραμονής μιλώντας στο (παραδοσιακά ευρωσκεπτικιστικό) περιοδικό «Economist» είπε ότι υπό τις παρούσες συνθήκες είναι αδύνατον να κερδηθεί δημοψήφισμα με το ερώτημα της παραμονής στην ΕΕ.
Ποιοι όμως ανησυχούν από την πραγματική, πλέον, προοπτική αποχώρησης της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ενωση; Μοιάζει απίστευτο, αλλά αυτοί είναι ο επιχειρηματικός κόσμος της χώρας (αυτός που έχει απομείνει μετά τη μεγάλη αποβιομηχάνιση της βαρόνης Θάτσερ...) και επίσης το... Σίτι του Λονδίνου! Ανησυχούν επίσης και οι φωνές της λογικής και του εθνικού συμφέροντος στον βρετανικό Τύπο, που λείπουν, όπως είναι φυσικό, από λαϊκιστικές ευρωσκεπτικιστικές εφημερίδες όπως η «Daily Mail» και η «Sun».
Η γκάφα του Κάμερον
Ο Κάμερον έχει δηλώσει συγκεκριμένα ότι δεν θα είχε αντίρρηση να διεξαχθεί το δημοψήφισμα μετά το 2015 και με ερώτημα όχι το «ναι ή όχι στην ΕΕ» αλλά «ναι ή όχι στην επαναδιαπραγμάτευση της θέσης της Βρετανίας στην ΕΕ». Πρόκειται για το ερώτημα με το οποίο είχε αναγκαστεί να κάνει δημοψήφισμα το 1975 ο Εργατικός πρωθυπουργός Χάρολντ Ουίλσον, δύο χρόνια αφού έβαλε τη χώρα του στην τότε ΕΟΚ. Τα περιθώρια χειρισμών του Κάμερον έχουν στενέψει πολύ με τη δημοσκοπική απήχηση που έχουν στην κοινή γνώμη οι απόψεις των σκληροπυρηνικών του κόμματός του.
Και ο ίδιος ασφαλώς, με αφορμή τις προ μηνός συζητήσεις για τον προϋπολογισμό της ΕΕ, διαρρηγνύει τα ιμάτιά του για το ύψος των βρετανικών εισφορών στον κοινό ευρωπαϊκό κορβανά. Ομως είναι σαφές ότι ο βρετανός πρωθυπουργός βρίσκεται σε συμπληγάδες. Είναι σαφές ότι δεν θα ήθελε να συνδέσει το όνομά του με την αποχώρηση της χώρας του από την ευρωπαϊκή οικογένεια, στην οποία κάποτε πάσχισε να ενταχθεί. Διότι κατά τη δεκαετία του 1960 ο Σαρλ Ντε Γκωλ πάλεψε λυσσαλέα με βέτο (και πέτυχε) να κρατήσει τη Βρετανία εκτός της ΕΟΚ των έξι κρατών-μελών, τότε.
Ισχυρά συμφέροντα για την παραμονή
Το κίνημα του ευρωσκεπτικισμού στη Βρετανία ήταν ανέκαθεν ένα κίνημα συντηρητικό και λαϊκιστικό. Η πραγματικότητα αυτή επιβεβαιώθηκε με την έρευνα του YouGov, που έδειξε ότι το 63% των «οδηγητών γνώμης» στη χώρα είναι υπέρ της παραμονής στην ΕΕ. Και σύμφωνα με την ακαδημαϊκό Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, «οδηγητές γνώμης» είναι ΜΜΕ, θεσμοί και πολίτες με επιρροή στην κοινωνία, ενώ «οδηγητές απόφασης» είναι ο πολιτικός κόσμος μιας χώρας. Η για πρώτη φορά σοβαρή προοπτική εξόδου της Βρετανίας φαίνεται πως ανάγκασε τους «οδηγητές γνώμης» να σηκωθούν από τους καναπέδες τους για να αναστρέψουν την αντιευρωπαϊκή πορεία που ακολουθεί η χώρα.
Συναγερμός χτύπησε, κατ' αρχάς, στη βρετανική εργοδοσία. Στις αρχές Δεκεμβρίου ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Βρετανικών Βιομηχανιών Ρότζερ Καρ σε ομιλία του τόνισε ότι «αν θέλουμε να αποφύγουμε την έξοδο μέσω ενός ατυχούς δημοψηφίσματος, είναι πρωταρχικό για τις βρετανικές επιχειρήσεις να ακουστεί η φωνή τους και τα επιχειρήματά τους τα οποία καθιστούν σαφή τα πλεονεκτήματα από την ευρωπαϊκή συμμετοχή μας... Πρέπει να εργαστούμε για να αποτρέψουμε τον κίνδυνο της απομόνωσης».
Οι βρετανικές επιχειρήσεις απολαμβάνουν προνομιακό δασμολογικό καθεστώς στις άλλες χώρες-μέλη της ΕΕ, με τις οποίες πραγματοποιούν το ήμισυ του συνόλου των εμπορικών συναλλαγών τους. Αλλά και οι βρετανικές τράπεζες αναρωτιούνται, γράφει η «Figaro», πώς θα παραμείνει το Σίτι οικονομική πρωτεύουσα της Ευρώπης όταν δεν μετέχει σε αυτήν.
Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ
