Δόσεις-ανάσα για 150.000 δανειολήπτες

Την καθιέρωση ασφαλιστικών δικλίδων που θα αποτρέψουν την κατάχρηση της ρύθμισης η οποία σχεδιάζεται ειδικά για τα νοικοκυριά με ενυπόθηκα δάνεια που υπέστησαν σοβαρές εισοδηματικές απώλειες μετά το ξέσπασμα  της κρίσης ζήτησε από την κυβέρνηση η τρόικα.

Οπως είναι γνωστό, στη διάρκεια των τελευταίων μηνών το νομοσχέδιο που έχει συγκροτήσει το υπουργείο Ανάπτυξης έχει προκαλέσει αντιδράσεις τόσο από τους δανειστές όσο και από τις τράπεζες. Ωστόσο πρόκειται για ένα πακέτο ρυθμίσεων με το οποίο επιχειρείται να ελαφρυνθεί το τμήμα εκείνων των δανειοληπτών οι οποίοι είναι ενήμεροι αλλά η μείωση των εισοδημάτων τους υπάρχει κίνδυνος να «κοκκινίσει» τα δάνειά τους. Εχουν γίνει πολλές συζητήσεις τόσο στο παρασκήνιο όσο και επισήμως, ιδιαίτερα για τα κριτήρια ένταξης στο ευνοϊκό καθεστώς, χωρίς όμως κατάληξη μέχρι στιγμής.

Η πρώτη θετική ένδειξη ότι είμαστε κοντά σε έναν συμβιβασμό παρατηρήθηκε στη σύσκεψη που έγινε το πρωί της περασμένης Παρασκευής στην Τράπεζα της Ελλάδος, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι των υπουργείων Οικονομικών και Ανάπτυξης, της Τράπεζας της Ελλάδος, της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών και της τρόικας. Σύμφωνα με πληροφορίες, στελέχη των δανειστών επέμειναν ιδιαίτερα στον λεγόμενο ηθικό κίνδυνο που συνεπάγονται τέτοιες ρυθμίσεις. Εκαναν λόγο για την ανάγκη προσθήκης συγκεκριμένων προϋποθέσεων ώστε να αποκλείονται από τη ρύθμιση δανειολήπτες που, αν και έχει μειωθεί το εισόδημά τους και βρίσκονται στη «μεθόριο» των 25.000 ευρώ, έχουν τη δυνατότητα να αποπληρώσουν την οφειλή τους. Εκτός από τα εισοδηματικά κριτήρια και το ανώτατο ύψος της αξίας του προσημειωμένου ακινήτου, προτάθηκε η καθιέρωση και πρόσθετων όρων, όπως π.χ. η αξία της συνολικής ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού.

«Η τρόικα, με δεδομένη την έκταση της φοροδιαφυγής, δεν θέλει σε καμία περίπτωση να πριμοδοτήσει όσους έχουν αποκρύψει εισοδήματα και εμφανίζονται ως νεόπτωχοι βάσει των δηλώσεών τους στην Εφορία» σημειώνουν πηγές που έχουν εικόνα των επαφών. Από την άλλη πλευρά, φαίνεται ότι ξεπερνιούνται οι ενστάσεις σε σχέση με τις κεφαλαιακές επιπτώσεις της ρύθμισης στο τραπεζικό σύστημα. Αν και οι διοικήσεις των τραπεζών τοποθετούν το κόστος στα 3 δισ. ευρώ, η τρόικα φαίνεται ότι δέχεται την ορθότητα των υπολογισμών του υπουργείου Ανάπτυξης, που περιορίζουν το ποσό ακόμη και κάτω από 1 δισ. ευρώ.

Εξάλλου, όπως αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της τελευταίας σύσκεψης, η διαπίστωση ότι αποπληρώνονται κανονικά 8 στα 10 στεγαστικά δάνεια είναι στατική προσέγγιση και όχι δυναμική. Είναι προφανής ο κίνδυνος της επιδείνωσης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η αναγκαιότητα να διατηρηθούν «ζωντανά» τα ενυπόθηκα δάνεια που σήμερα είναι ενήμερα είναι αδήριτη. Πάντως, παρά την πρόοδο που σημειώθηκε στις διαπραγματεύσεις, υπάρχουν εκκρεμότητες που θα εξεταστούν εντός των ημερών. Στόχο της κυβέρνησης αποτελεί η κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου εντός του Μαρτίου.

Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι με βάση τα κριτήρια που έχουν συμφωνηθεί μέχρι στιγμής ελάφρυνση των δόσεων θα υπάρξει για το 20% περίπου των στεγαστικών δανείων. Το ποσοστό αυτό μεταφράζεται σε 150.000 νοικοκυριά που έχουν χρηματοδοτηθεί με 15 δισ. ευρώ, κυρίως για αγορά κατοικίας. Αναλυτικότερα, δικαίωμα ένταξης έχουν οι ακόλουθες κατηγορίες νοικοκυριών με στεγαστικό ή ενυπόθηκο καταναλωτικό δάνειο:

Α. Μισθωτοί - συνταξιούχοι - επαγγελματίες με ως δύο εργοδότες (μπλοκάκια)
- Με εισοδηματικές απώλειες από 1.1.2010 άνω του 35%.
- Με φορολογητέο εισόδημα σήμερα ως 25.000 ευρώ.
- Με προσημειωμένο ακίνητο αντικειμενικής αξίας ως 180.000 ευρώ.

Β. Ανεργοι, ευπαθείς ομάδες
- Με προσημειωμένο ακίνητο αντικειμενικής αξίας ως 200.000 ευρώ.
Οσοι πληρούν τα παραπάνω κριτήρια μπορούν να μειώσουν τη δόση τους στο 30% του μηνιαίου εισοδήματός τους για  περίοδο τεσσάρων ετών. Αυτό επιτυγχάνεται με την πληρωμή από τον δανειολήπτη μόνο των τόκων με σταθερό επιτόκιο 1,50%. Αν ο δανειολήπτης δεν έχει εισοδήματα, αναστέλλεται η πληρωμή της δόσης.
Με τη ρύθμιση αυτή παρέχεται σημαντική ανακούφιση στους δανειολήπτες, οι οποίοι θα καταβάλλουν πολύ χαμηλή δόση. Μετά το πέρας της περιόδου χάριτος η μηνιαία δόση επανέρχεται στα προ της ρύθμισης επίπεδα.

Οι λύσεις για όσους δεν ενταχθούν

• Οσοι δανειολήπτες δεν πληρούν τα κριτήρια υπαγωγής στη νέα ρύθμιση, θα μπορούν να ρυθμίζουν το δάνειό τους με τα προσωποποιημένα προγράμματα των τραπεζών.
• Τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν προχωρήσει σε μεγάλο αριθμό ρυθμίσεων σε οφειλέτες που αντιμετώπιζαν δυσχέρειες στην εξυπηρέτηση των δανείων τους. Η μείωση των δόσεων επιτυγχάνεται με την παροχή μιας περιόδου χάριτος, κατά τη διάρκεια της οποίας ο δανειολήπτης καταβάλλει μόνο τους τόκους ή ενδεχομένως και ένα μέρος του κεφαλαίου.
• Πιο μόνιμες λύσεις επιτυγχάνονται με την αύξηση του χρόνου αποπληρωμής, που επιτρέπει τη μείωση της δόσης. Στις περιπτώσεις καταναλωτικών δανείων, η μηνιαία καταβολή μπορεί να υποχωρήσει αισθητά, εφόσον ο δανειολήπτης παράσχει εξασφαλίσεις στην τράπεζα. Με τον τρόπο αυτόν είναι δυνατή η μείωση του επιτοκίου, καθώς και η αύξηση της περιόδου αποπληρωμής.
• Εξάλλου οι πιο «βαριές» περιπτώσεις αντιμετωπίζονται πιο δραστικά. Επειτα από εξέταση της περιουσιακής και εισοδηματικής κατάστασης του δανειολήπτη και εφόσον διαπιστωθεί ότι ο τελευταίος δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του, ακόμη και αν ρευστοποιήσει μέρος της περιουσίας του, η τράπεζα μπορεί να προχωρήσει σε διαγραφή της οφειλής, ώστε το «κουρεμένο» χρέος να καταστεί εξυπηρετήσιμο. Μπορεί να διαγραφεί ως και το 35% της οφειλής, ενώ για το υπόλοιπο 65% γίνεται νέος διακανονισμός για αποπληρωμή σε δόσεις. Πρόκειται για το στάδιο που μεσολαβεί πριν από την προσφυγή του δανειολήπτη στη Δικαιοσύνη.

Πηγή: Το Βήμα