«Πάγωσε» τους αναλυτές το Eurogroup

 

O διεθνής Τύπος έβριθε χθες καυστικών σχολίων αναφορικά με την κίνηση του Eurogroup να ζητήσει το κούρεμα των τραπεζικών καταθέσεων στην Κύπρο ως μέρος του πακέτου διάσωσης της κυπριακής οικονομίας. Δεν υπήρξε κυριολεκτικά ούτε ένας επιφανής αναλυτής που να εγκωμιάσει την απόφαση του περασμένου Σαββατοκύριακου. Κάθε άλλο μάλιστα. Hταν πολλοί εκείνοι που την κατακεραύνωσαν. Το πρακτορείο Reuters μίλησε για «σοβαρό λάθος ικανό να αποσταθεροποιήσει ολόκληρο το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα» και να προλειάνει το έδαφος για μαζικές αποσύρσεις τραπεζικών καταθέσεων (bank-runs) όχι μόνο στην Κύπρο αλλά παντού στην Ευρώπη.

Στον ίδιο κίνδυνο, αυτόν ενός bank-run, επέλεξε να εστιάσει την κριτική του και ο αρθρογράφος των «Financial Times», Βόλφγκαντ Μίνχαου, ενώ μέσα από τις σελίδες της ίδια εφημερίδας ο Μοχάμεντ ελ Εριάν (επικεφαλής της διαχειρίστριας επενδυτικών κεφαλαίων PIMCO) μίλησε για «επικίνδυνη προσέγγιση» με «αρνητικές παρενέργειες» σε τραπεζικό, κοινωνικό, καθώς και πολιτικό επίπεδο για ολόκληρη την Ευρώπη.

Ο μεγαλύτερος κόλαφος, ωστόσο, έμελλε να έρθει από το ίδιο το editorial των «Financial Times», υπό τον τίτλο «Η Ευρώπη ετοιμάζει άλλη μια κακοφτιαγμένη διάσωση».

 

«Ακριβώς την ίδια ώρα που η Ευρωζώνη είχε αρχίσει να ξαναβρίσκει τον βηματισμό της, αυτή υποτροπίασε», ξεκινάει το άρθρο, σύμφωνα με το οποίο «οι Ευρωπαίοι ηγέτες, όντας αντιμέτωποι με ένα κράτος-μέλος που βυθιζόταν, αντί να ρίξουν στην Κύπρο ένα σωσίβιο, της πέρασαν μια μυλόπετρα γύρω από τον λαιμό».

«Ανεξάρτητα από τον βαθμό της νομιμότητάς της, αυτή η παραβίαση του πνεύματος της εγγύησης των ευρωπαϊκών καταθέσεων προδίδει ασυγχώρητα εκείνους που έχουν τα περισσότερα να χάσουν και τα λιγότερα για να λογοδοτήσουν. Επιπλέον, αντίκειται στο μελλοντικό ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα στο οποίο οι φορολογούμενοι είναι προστατευμένοι από τις ζημίες των τραπεζών. Η ελπίδα για ανόρθωση του σκάφους της Ευρωζώνης βασίζεται στον διαχωρισμό των προβλημάτων χρέους των κρατών από εκείνα των τραπεζών κάθε κράτους. Η Κύπρος φάνταζε ως ευκαιρία για την εφαρμογή μιας τέτοιας, περισσότερο φωτισμένης προσέγγισης».

 

Σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup της περασμένης Παρασκευής, η Κύπρος καλείται «να πληρώσει το τίμημα ενός κουρέματος αλλά χωρίς τα προσδοκώμενα οφέλη της άμεσης αναδιάρθρωσης των κυπριακών τραπεζών», πράγμα που, σύμφωνα πάντα με τους «Financial Times», είναι «αποσταθεροποιητικό και ηθικά ασυνείδητο», ενώ «ο ισχυρισμός του Κύπριου προέδρου Νίκου Αναστασιάδη πως δεν υπάρχει εναλλακτικό πλάνο αποτελεί προσβολή για τον κάθε Κύπριο μικροκαταθέτη και επιχειρηματία».

«Πρόκειται για μια συνειδητή απόφαση που αναγκάζει τους φτωχότερους να πληρώσουν προκειμένου να βοηθήσουν τους πλουσιότερους», συνεχίζει στο κεντρικό της άρθρο η οικονομική εφημερίδα, σύμφωνα με την οποία θα ήταν προτιμότερο να προστατευθούν πλήρως οι μικρές καταθέσεις και να επιβαρυνθούν περισσότερο όσες είναι μεγαλύτερες από 100.000 ευρώ.

 

«Η "διάσωση" της Κύπρου θέτει εν αμφιβόλω την πορεία της Ευρωζώνης προς την τραπεζική ένωση και τη διασυνοριακή εγγύηση των καταθέσεων. Ωστόσο, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι πολιτικός.

Η συνταγή της καθολικής λιτότητας συνδυαζόμενη με την ευνοϊκή μεταχείριση των μεγαλοεπενδυτών είναι ολοένα περισσότερο τοξική για τους Ευρωπαίους ψηφοφόρους. Οι ηγέτες μόλις έριξαν λάδι στη φωτιά», καταλήγει το άρθρο.

Αρθρο του Economist

Αδικο το σχέδιο, κοντόφθαλμο και αυτοκαταστροφικό

«Δεν είναι και ανοησία, αλλά παραμένει μια αποτυχία. Το σχέδιο διάσωσης της Ευρωζώνης για την Κύπρο, το οποίο έκλεισε τις πρωινές ώρες του Σαββάτου, κατέβασε τον λογαριασμό για τις χώρες-πιστωτές από τα 17 δισεκατομμύρια ευρώ στα 10 δισεκατομμύρια ευρώ, όπως συζητιόταν ότι θα γίνει. Ο τρόπος όμως που έγινε αυτό ήταν απροσδόκητος. Η ιδέα για κούρεμα των καταθέσεων άνω των 100.000 κατά 9,9% κυκλοφορούσε εδώ και καιρό, κυρίως επειδή αυτές οι ανασφάλιστες καταθέσεις προέρχονταν από χώρες εκτός Κύπρου και συγκεκριμένα από τη Ρωσία. Η πολιτική της διάσωσης των πλούσιων Ρώσων με χρήματα που δάνειζαν οι λιτοί Γερμανοί έκρυβε πάντα δυσκολίες.

Αυτό που δεν αναμενόταν, όμως, ήταν το κούρεμα κατά 6,75% των καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες, που ήταν κάτω από το όριο της εγγύησης. Η προσφορά κεφαλαίων στις τράπεζες για να αντικαταστήσουν την αξία των αποταμιεύσεών τους γίνεται για την τόνωσή τους, αλλά δεν είναι αυτό που οι ίδιοι θα επέλεγαν. Το γιατί ελήφθη αυτή η απόφαση ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο. Η πιο πιθανή εξήγηση είναι ότι η ίδια η κυπριακή κυβέρνηση προτίμησε να μοιράσει το βάρος παρά να εξολοθρεύσει τους ξένους καταθέτες ρισκάροντας τη μακροπρόθεσμη προοπτική να γίνει ένα offshore χρηματοπιστωτικό κέντρο για ρωσικό και άλλο χρήμα.

Οποιο όμως κι εάν είναι το σκεπτικό της απόφασης, αυτή είναι λάθος για τρεις λόγους. Το πρώτο λάθος είναι ότι αναζωπυρώνει τον κίνδυνο μετάδοσης σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Δευτερευόντως προκύπτει θέμα δικαιοσύνης. Υπάρχει διαφωνία ως προς τις αρχές του κουρέματος ανασφάλιστων καταθέσεων. Το τρίτο λάθος είναι στρατηγικό. Η συμφωνία της Κύπρου δεν έχει συνοχή με το γενικότερο πλαίσιο της κρίσης».

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ FORBES ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΚΕΤΟ ΔΙΑΣΩΣΗΣ

«Τσαπατσουλιά» χειρότερη από τη Lehman Brothers

«Τουλάχιστον ο υπουργός Oικονομικών των ΗΠΑ Χανκ Πόλσον που χειρίστηκε την υπόθεση της Lehman Brothers το 2009 είχε μια δικαιολογία. Πανικοβλημένος από την ταχύτητα της κατάρρευσης της Lehman, δεν είχε χρόνο για δεύτερες σκέψεις.

Κάτι που δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς και για το -υπό γερμανική ηγεσία- γκρουπ των Ευρωπαίων αξιωματούχων που σχεδίασαν το πακέτο διάσωσης της Κύπρου, το οποίο συμφωνήθηκε αυτό το Σαββατοκύριακο. Παρότι είχαν χρόνια να σκεφτούν τις επιλογές τους (τα προβλήματα της Κύπρου σχετίζονται στενά με αυτά της Ελλάδας και ήταν επί μακρόν σχεδόν εξίσου προφανή) επέλεξαν μια «λύση» που ισούται ίσως με την πιο ανεύθυνη απόφαση στον τομέα της τραπεζικής εποπτείας, στον αναπτυγμένο κόσμο, από τη δεκαετία του 1930.

...Αποδυνάμωσαν πιθανώς με τρόπο καταστροφικό τον κύριο πυλώνα του σύγχρονου τραπεζικού συστήματος. Αυτός ο πυλώνας είναι η εγγύηση των καταθέσεων. Οι απλοί καταθέτες που είχαν λάβει τη διαβεβαίωση ότι οι καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ ήταν ασφαλείς, τώρα καλούνται να δεχθούν «κούρεμα».

Αυτό εγείρει ερωτήματα για την εγγύηση των καταθέσεων σε όλη την ΕΕ και ενθαρρύνει τις μαζικές αναλήψεις όχι μόνο σε χώρες με σοβαρά προβλήματα, όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, αλλά ακόμη και στην Ιταλία και τη Γαλλία».

Ανάλυση Τζον Κεμπ στο Ρόιτερ

Απειλή για επιτάχυνση μαζικών αναλήψεων

«Η πολιτική που ακολουθείται για τις τράπεζες της Κύπρου, είναι ένα σημαντικό λάθος το οποίο θα αποσταθεροποιήσει το τραπεζικό σύστημα και το οποίο απειλεί να επιταχύνει τις μαζικές αναλήψεις στο μέλλον. Υπάρχει ένας καλός λόγος που οι καταθέσεις είναι η πιο καλά προστατευμένη μορφή του παθητικού της τράπεζας. Δεν έχει να κάνει με τη δικαιοσύνη. Η εγγύηση των καταθέσεων είναι η πιο επιτυχημένη τραπεζική πολιτική των τελευταίων 60 χρόνων. Εχει εξαφανίσει τις μαζικές αναλήψεις που βασάνιζαν τις τράπεζες και τα ιδρύματα καταθέσεων στις αρχές του 20ού αιώνα και οι οποίες οδηγούσαν στο κλείσιμο χιλιάδων τραπεζών τον χρόνο στις αρχές της δεκαετίας του 1930, κάτι που επανεμφανίστηκε για μικρό χρονικό διάστημα στα μέσα της δεκαετίας του 1980, όταν εκατοντάδες καταθέσεις και δάνεια χάθηκαν στις ΗΠΑ.

Τράπεζες

Οι αξιωματούχοι της ΕΕ έσπευσαν να τονίσουν ότι οι συνθήκες που περιβάλλουν τις τράπεζες της Κύπρου είναι μοναδικές. Τα κουρέματα δεν αποτελούν μέρος του σχεδίου της αντιμετώπισης των προβλημάτων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων σε άλλα κράτη-μέλη. Επίσης σε άτυπες συζητήσεις και συναντήσεις συχνά επαναλαμβάνουν ότι οι καταθέσεις είναι από πλούσιους Ρώσους και κάποιες από αυτές ίσως αποτελούν προϊόντα φοροδιαφυγής, εγκληματικών δραστηριοτήτων και ξεπλύματος χρήματος. Η πρώτη παρατήρηση δεν ευσταθεί και η δεύτερη είναι άσχετη. Η ΕΕ δεν μπορεί να αποφύγει το τετελεσμένο. Την επόμενη φορά που θα αρχίσουν να κυκλοφορούν φήμες για προβλήματα κάποιου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος σε κάποιο κράτος-μέλος, οι καταθέτες θα θεωρήσουν ότι υπάρχει ο κίνδυνος να δεσμευτούν οι καταθέσεις τους. Η λογική αντίδραση είναι να πάρουν τις καταθέσεις τους όσο το δυνατόν πιο γρήγορα».

Αρθρο του Πολ Κρούγκμαν στους New York Times

«Το κυπριακό κούρεμα»

«Εντάξει, αυτό πραγματικά δεν το περίμενα. Με όλα τα προβλήματα στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία, δεν παρακολουθούσα την Κύπρο. Αλλά από αυτή τη χώρα μάς έρχονται οι σημαντικές ευρωπαϊκές ειδήσεις αυτό το Σαββατοκύριακο.

Σε αντάλλαγμα του πακέτου διάσωσης, η Κύπρος καλείται να επιβάλει ένα μεγάλο «κούρεμα» -με άλλα λόγια απώλεια- σε όλες τις καταθέσεις στις τράπεζές της.

Κατά κάποιο τρόπο μπορεί να καταλάβει κανείς γιατί συμβαίνει αυτό: Η Κύπρος είναι καταφύγιο χρήματος, ιδιαίτερα για τα περιουσιακά στοιχεία των Ρώσων επιχειρηματιών. Αυτό σημαίνει ότι διαθέτει έναν τεράστιο, υπερμεγέθη τραπεζικό τομέα (σκεφτείτε την Ισλανδία), και ένα πακέτο διάσωσης δίχως «κούρεμα» θα θεωρούνταν διάσωση όχι μόνο για την ίδια την Κύπρο αλλά και για τους -ας πούμε αμφιβόλου εντιμότητας και ηθικής- Ρώσους.

Το μεγάλο πρόβλημα ωστόσο είναι ότι το «κούρεμα» δεν το υφίστανται μόνο οι μεγάλες τραπεζικές καταθέσεις των ξένων. Το «κούρεμα» στις πιο μικρές καταθέσεις των πολιτών της Κύπρου, μπορεί να είναι κάπως ηπιότερο, αλλά παραμένει σημαντικό.

Είναι σαν να κρατάνε οι Ευρωπαίοι μια επιγραφή από νέον, γραμμένη στα ελληνικά και στα ιταλικά, που να λέει: «ήρθε η ώρα να ξεκινήσει μια επιδρομή στις τράπεζές σας!»

Η αυριανή ημέρα καθώς και οι μέρες που θα ακολουθήσουν έπειτα από αυτή αναμένονται ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσες».

 

Πηγή: Έθνος