Μεσοπρόθεσμο: Οι 3 συν ένας κίνδυνοι για την οικονομία
Τρεις εσωτερικούς και έναν «εισαγόμενο» κίνδυνο για την πορεία της οικονομίας προβλέπει το νέο Μεσοπρόθεσμο που ψηφίζει η Βουλή την προσεχή εβδομάδα.
Γίνεται λόγος για πολιτική αβεβαιότητα, καθυστερήσεις σε μεταρρυθμίσεις ή αποκρατικοποιήσεις αλλά και για πιθανές επιπτώσεις στην τουριστική ανάκαμψη αν συνεχιστεί η κρίση στην Ουκρανία.
Γίνεται επίσης σαφής αναφορά για έξοδο στις αγορές για 3- 6 δισ. την οποία ήδη προετοιμάζει ο ΟΔΗΗΧ. Καταγράφονται τα νέα «διαρθρωτικού χαρακτήρα μέτρα και τα οι «μη προσδιορισμένες παρεμβάσεις» 913 εκατ ευρώ το 2015 και σωρευτικά 1.926 εκατ ευρώ το 2016 που εκτιμάται ότι θα αποφευχθούν αλλά και η επιδίωξη για μείωση φόρων.
Καταγράφεται υπέρβαση στόχου Πρωτογενούς Πλεονάσματος το 2018 σωρευτικά στα 2,478 δισ. ευρώ. Για το 2015 επίσης αναμένεται υπέρβαση στόχου κατά 1,5 δις ευρώ περίπου.
Στο περιθώριο της παρουσίασης έγινε από στέλεχος του ΥΠΟΙΚ φανερή η πρόθεση για «ελαστικοποίηση» των στόχων 2015- 2016 με αντίβαρο την υπεραπόδοση της επόμενη 2ετίας 2017- 2018. Ωστόσο στελέχη της κυβέρνησης επισημαίνουν ότι κάτι τέτοιο δύσκολα μπορεί να περάσει όχι λόγω τρόικας αλλά αγορών…
Επισήμως πακέτο νέων μέτρων δεν υπάρχει, αν και οι στόχοι που τίθενται σκιαγραφούν παρεμβάσεις. Επίσης στο Μεσοπρόθεσμο επικυρώνεται και η μείωση του ΠΔΕ κατά 400 εκατ. ευρώ το 2015, ενώ ποσοτικοποιείται και η εφαρμογή της "ρήτρας μηδενικών ελλειμμάτων" στα επικουρικά ταμεία στα 464 εκατ. ευρώ σε βάθος τετραετίας.
Ανοίγει και παράθυρο διατήρησης του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση και μείωσης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο από το 2015 σύμφωνα με τη ρήτρα μείωσης φορολογικών συντελεστών εάν επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι, σύμφωνα με δηλώσεις του αρμόδιου Αναπληρωτή υπουργού Χρ. Σταϊκούρα κατά την παρουσίασή του. Δεν καταγράφεται ούτε η παράταση της έκτακτης εισφοράς το 2015 (και αυτή παραπέμπεται για συζήτηση τον Σεπτέμβριο) αλλά ούτε και καταβολή κοινωνικού μερίσματος τον επόμενο χρόνο).
Οι 3 συν 1 κίνδυνοι:
Οι μακροοικονομικοί και δημοσιονομικοί κίνδυνοι υλοποίησης και επίτευξης των στόχων Μεσοπροθέσμου έχουν περιορισθεί σημαντικά επισημαίνεται στην Εισηγητική έκθεση. «Ωστόσο, εξακολουθούν να υφίστανται κίνδυνοι, οι οποίοι θα μπορούσαν να επηρεάσουν την αποτελεσματική υλοποίηση και την επίτευξη των στόχων του ΜΠΔΣ 2015-2018. Κίνδυνοι, οι οποίοι σχετίζονται, κυρίως, με την πολιτική σταθερότητα και την προώθηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα:
α) Ένας αυξημένος βαθμός πολιτικής αβεβαιότητας ή αβεβαιότητας ως προς τη συνεπή εκτέλεση του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής, θα επηρέαζε αρνητικά τη συμπεριφορά των επιχειρήσεων και νοικοκυριών, αναβάλλοντας τις επενδύσεις και την κατανάλωση. Επιπλέον, θα τροφοδοτούσε τη μακροοικονομική αβεβαιότητα με αρνητικές συνέπειες στην παραγωγή, μέσω της μείωσης της ζήτησης για επενδύσεις, καθώς και στην προθυμία εφαρμογής της όποιας πολιτικής προσλήψεων από τις επιχειρήσεις.
β) Η ενδεχομένη καθυστέρηση των μεταρρυθμίσεων ή η ελλιπής εφαρμογή τους θα επηρεάσει δυσμενώς την οικονομία, καθιστώντας δυσκολότερη την επίτευξη ουσιαστικής αύξησης της απασχόλησης και της οικονομικής αποτελεσματικότητας και, ως εκ τούτου, επίσης, μιας σταθερής μείωσης του λόγου του δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ. Αντιθέτως, η διατήρηση και αποφασιστική συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών, στη δημόσια διοίκηση και στην καταπολέμηση της διαφθοράς θα συνεισφέρει σημαντικά στη μείωση του κόστους για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά και στη στήριξη της ανάκαμψης των επενδύσεων.
γ) Οι ενδεχόμενες αποκλίσεις στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου, ως αποτέλεσμα και αδυναμίας αντιμετώπισης διοικητικών εμποδίων, θα επηρεάσουν δυσμενώς τα επίπεδα των προϋπολογισθέντων εσόδων. Αντιθέτως, η εντατική πρόοδος του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων θα μπορούσε να συμβάλει, σε συνδυασμό με την αύξηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος, σε μεγαλύτερη συμμετοχή των διεθνών επενδυτών και σε υψηλότερα έσοδα.
Τέλος, οι επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας θα επηρεαστούν, φυσικά, και από το ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον, το οποίο αν και εκτιμάται ότι θα συμβάλλει θετικά, λόγω τόσο των ενθαρρυντικών μεσοπρόθεσμων προοπτικών για την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης στην ευρωζώνη όσο και του νέου πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εμπεριέχει κινδύνους που σχετίζονται με τις γεωπολιτικές εξελίξεις, όπως είναι για παράδειγμα, η κατάσταση στην Ουκρανία με δυνητικούς κινδύνους για τον Ελληνικό τουρισμό».
Έξοδος στις αγορές
Γϊνεται σαφής αναφορά στην εισηγητική έκθεση για ενδεχόμενη μελλοντική προσφυγή στις διεθνείς αγορές με έκδοση νέου ομολόγου του Ελληνικού Δημοσίου. Επισημαίνεται ότι «με δεδομένη τη δυναμική αυξανόμενης ζήτησης των ελληνικών κρατικών χρεογράφων, που έχει ήδη αναπτυχθεί στον ευρύ κύκλο των διεθνών επενδυτών και των διεθνών αγορών εν γένει, το Υπουργείο Οικονομικών, μέσω του ΟΔΔΗΧ, επεξεργάζεται ήδη και καταρτίζει πρόγραμμα για ενδεχόμενη, εκ νέου, προσφυγή στις αγορές για ποσό ύψους 3–6 δισ. ευρώ. Ο στόχος του εν λόγω προγράμματος παραμένει η δημιουργία αξιόπιστης καμπύλης αποδόσεων των ελληνικών κρατικών χρεογράφων, η οποία θα αντικατοπτρίζει πλέον τα θετικά αποτελέσματα, τόσο στο δημοσιονομικό πεδίο, όσο και αναφορικά με τις σημαντικότατες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν υλοποιηθεί τα τελευταία χρόνια στην ελληνική οικονομία, και είναι αδιαμφισβήτητο ότι θα συμβάλλει στην περαιτέρω κάλυψη ενδεχόμενων μελλοντικών χρηματοδοτικών αναγκών, εάν και εφόσον χρειαστεί. Τα ποσά που θα προκύψουν ως πρόσοδοι για το Ελληνικό Δημόσιο, από τις ενδεχόμενες μελλοντικές εκδόσεις, δεν έχουν προσμετρηθεί στο βασικό σενάριο κάλυψης των χρηματοδοτικών αναγκών των επόμενων ετών».
Στα συνοδευτικά κείμενα επναεπιβεβαιώνεται η δέσμευση για Πρωτογενές Πλεόνασμα 3% το 2015 και 4,5% το 2016 αλλά συνοδεύεται από εκτίμηση ότι οι αποκλίσεις του Μεσοπροθέσμου που δεν συνοδεύονται από μέτρα (0,5% και 1% του ΑΕΠ αντίστοιχα) θα λειανθούν από ικανοποιητική εκτέλεση προϋπολογισμού, διαρθρωτικές παρεμβάσεις, βελτίωση της ρευστότητας και αναπτυξιακές πρωτοβουλίες.
Επίσης στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2015-2018:
• Για τους φόρους αναφέρεται ότι «η προσπάθεια για τη σταδιακή μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, η οποία δύναται να δρομολογηθεί, όπως προβλέπεται και στο Επικαιροποιημένο Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής, εφόσον η χώρα συνεχίζει να επιτυγχάνει τους δημοσιονομικούς στόχους και μπορέσει να εντάξει, ακόμη περισσότερο, το «αφανές» τμήμα της οικονομίας στο «εμφανές» πεδίο της, ώστε να επιτυγχάνεται η φορολόγησή του. Όσο περισσότερο επιτυγχάνεται αυτός ο στόχος, τόσο διευρύνεται η ευχέρεια για ελάφρυνση των συνεπών φορολογουμένων, οι οποίοι όχι μόνο έχουν επιβαρυνθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, αλλά έχουν υποστεί και μείωση του εισοδήματός τους».
• Για το χρέος επισημαίνεται ότι «η περαιτέρω ενίσχυση και η οριστική τακτοποίηση της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους, καθώς η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων της χώρας, υποχρεώνει τους εταίρους και δανειστές μας, σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup (Νοέμβριος 2012), να αναλάβουν, σύντομα, συγκεκριμένες πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση. Γίνεται λόγος για «ανάληψη όλων των απαραίτητων μέτρων και πρωτοβουλιών για την εξεύρεση ρεαλιστικών λύσεων, με εφικτές τεχνικές και ισοδύναμους τρόπους, με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση και την οριστική τακτοποίηση της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους».
• Για την πορεία της οικονομίας «εκτιμάται ότι το διάστημα 2015-2018, η ελληνική οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί, κατά μέσο όρο, κατά 3,3%. Η αύξηση των εξαγωγών και η υψηλότερη επενδυτική δραστηριότητα θα στηρίξουν την υψηλή αναπτυξιακή πορεία (+4,8% και +10,6% αντίστοιχα κατά μέσο όρο το διάστημα 2015-2018). Ωστόσο, οι εισαγωγές αναμένεται, επίσης, να αυξηθούν, κατά μέσο όρο, κατά 2,9% το διάστημα 2015-2018. Η ανεργία αναμένεται να συνεχίσει να μειώνεται και να φτάσει το 15,9% το 2018. Οι εξελίξεις στην εσωτερική ζήτηση αναμένεται να συμβάλουν θετικά στην αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα (κατά 2,8 ποσοστιαίες μονάδες, κατά μέσο όρο, το διάστημα 2015-2018). Η ολοκλήρωση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω την αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας μεσο-μακροπρόθεσμα».
• Για την διαδικασία αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών επισημαίνεται ότι υπάρχουν ακόμη ζητήματα. «Σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης, εντός του 2013, μειώθηκε το ύψος των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων κατά 50%, στα 4,7 δισ. ευρώ έναντι 9,4 δισ. ευρώ στο τέλος του 2012. Ωστόσο, αν και το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών συρρικνώνεται, έχουν δημιουργηθεί κάποιες νέες που κυρίως προέρχονται από τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης και υγείας, περιοχές για τις οποίες ήδη έχουν αναληφθεί σχετικές πρωτοβουλίες». Για το τρέχον έτος εκτιμάται ότι θα υπάρξει δυνατότητα εξόφλησης ληξιπρόθεσμων οφειλών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, ύψους περίπου 2,5 δισ. ευρώ.
Πηγή:www.capital.gr